حصار
اسماعیل وفا یغماﺌﯽ
گزیدۂ اشعار 1362
کتاب طالقانی
* حصار
*اسماعیل وفا-یغماﺌﯽ
*تاریخ انتشار: فروردین 1362
*انشارات: کتاب طالقانی
کتاب نخستین بار درسال 1363 انتشار یافته است و انتشارمجدد الکترونیکی آن
درتیرماه
سال 1392 و دربزرگداشت یاد وخاطره انقلاب سال 1360 ویاد مبارزان وجان باختگان
وحفظ بخشی از میراث فرهنگی آن دوران انجام گرفته است.
تایپ اشعار: ملیحه رهبری
صفحه بندی: ملیحه رهبری
***
سی سال از سرودن و انتشار این مجموعه به صورت کتاب گذشته است.من، زمانه، کسانی که این شعرها برایشان سروده شد تغییر کرده ایم. اما شعرها برشی از زمان و روزگار را شاید اگر مفید فایده ای باشند برای ایندگان بیادگار بگذارد
اسماعیل وفا یغمائی سی تیر 1392خورشیدی
سی و دومین سال دوری از ایران
***
سی سال از سرودن و انتشار این مجموعه به صورت کتاب گذشته است.من، زمانه، کسانی که این شعرها برایشان سروده شد تغییر کرده ایم. اما شعرها برشی از زمان و روزگار را شاید اگر مفید فایده ای باشند برای ایندگان بیادگار بگذارد
اسماعیل وفا یغمائی سی تیر 1392خورشیدی
سی و دومین سال دوری از ایران
فهرست اشعار
·
فصل اول
درحصار سنگ چین شعر خود
آواره
شبح
چند دو بیتی
مردی غروب کرد
فانوس گمشده
این اشک ها
بر این جادۂ خیس
در این جنگ چرکین
راه عشق
برآخرین نشیب خیانت
دلیل
مردی بر راه... آتشی بر تاریک
بهشت... دوزخ و
سرنوشت
آغاز، پایان
·
فصل دوم
بی نشانه
کجاﺌید
زندگی!
اندیشه ما
دشنه ای درسینه
دخترقالی باف
تا آخرین عسس
در ژرفنا
قیام
راز..
در پرتو آفتاب آزادی
یقین...!
ارتجاع...
سرود محکومین
نوزدهمین گذرگاه
پیام و..
·
فصل سوم
حصار
انسان
شب
همه رفته اند!
گور...!
پس از تصلیب
فاتحان تاریخ
خزانی
·
فصل چهارم
سرود شکستگان
عشق دیرمان
تجربه
درجستجو
گفتگو
شهربانان حقیقت!
صخره ها
سنت
درساعت بزرگ موعود
موسی
جبهه بزرگ انقلاب
لبخند گمشده
کار"مزد"
درستایش زندگی
ماهیت
انقلاب
شعرآفتاب
منظومه:" بدرود..!"
قفل
حکومت فقیهان
آوازکولی ها
قلب عمومی
پیروزی
طریق فقیهان
من هنوز زنده ام
درمعبد بهار!
بجای مقدمه
آنسان که می گشاید رو سویِ آفتاب
بربادها
براوج
پر و بالِ خود عقاب
باید گشود بال وپرشعر خویش را
در رزم روزگار
به توفانِ انقلاب
فصل اول
درحصارسنگ چین شعرخود
شب که می آید
می سرایم درحصارِ سنگ چین شعر خود تا صبحگاهان
درپناه سوسویِ شمعی که آنرا با دهای وحشی ودیوانه خصمانند
بسته چشمِ خسته برآفاق این بیرحم مظلم
می سرایم داستان ها از شب سنگین
وازاین تنگی که دارم بر دل خونین
شب که می آید
می سرایم درحصار سنگ چین سرد خود با شمعکی رنجور
داستان این زمستان را که می توفد
برفراز سرزمینم مست و دیوانه
آشناکش وزهرآنچه که بود شایسته بیگانه
می سرایم
آن سرودی را که می بایست ما
را برلبان باشد
آنزمان که غمزده در راهها
شانه ها برهم فشرده وگره خورده به هم از راه یاری دست هامان
راه می پوییم
بی که در دل وحشتی ازآنکه می رانند
بر زمین پیروزمندانه گرازان هرکران فرمان
شب که می آید
می سرایم عاشق وتبدار
درحصارسنگ چین شعرخود تا صبح بگشاید
پرده از رخسار.
می سرایم تا سحرگاهان
نز بهاران
از زمستان ها که بر ما می رود سنگین
تا درآن فصلی که باید رخ نماید از پسِ این سرد مظلم
خوانی از این واژه ها
این پاره های پیکر یاران من پنهان به شعر من
داستان این زمستان را که براجساد ما بگذشت
تا بهاران را که می آید
پاس داری و به یاد آری زمستان را که بگذشته است
براجساد ما سنگین
پاس داری آن بهاران را
* * *
شب که می آید
درحصار سنگ چین شعر خو
می سرایم می دهم پیوند
واژه ها را با غم و لبخند
شب.... که می
آید.
20\ فروردین\ 62
آواره
در دشت هایِ گمشده امشب
یاران-
کدام کولیِ آواره
در باد می
سراید
آوازهای غربتِ خود را،
تلخ
کاینسان ز تارو پودِ من امشب
آتش به جان خسته فرو ریزد.
2\ فروردین\ 62
شبح
با یاد کوهساران سربلند ومردانی سربلندتر
وسخت تر از کوه
سکوتی سرد
نسیمی نرم
و مهتابی که می تابد
کران تا بیکران دشت های
خفته را یکسر
اجاقی خرد
حصاری سنگ چین آنسوترک پیدا
و یاد مرد تنهایی
( که برجا مانده ازعمری نهان در رهگذار روزهای دور)
نشسته برفراز تخته سنگی خامش و دلگیر چون اشباح
نشان پایی آنسوتر
به روی سنگ وشن برجا
که کم کم محو می گردد.
3\ فروردین\ 62
چند دوبیتی
فکر-ازنیکوس
کازانتزاکیس
"
مسیح باز مصلوب"
اگر بر خـرمنم بــرق بلا
زد
مرا تیـغ جفا در
هـر کجا زد
ندارم غم که برق سرخ و وحشی
نه برخـاک زبـون بر قلـه ها زد
***
اگرغم بر دلت انباره ای دوسـت
وگر بردیدگانت خاره ای دوسـت
مخورغم چونکه برف ازابربرکوه
بقدر وسعتش می باره ای دوست
***
میـان گرگ ها چون شیــر باید
به قلب دشمنان چون تیـــر باید
نه عطر گل که بوی تند باروت
صفیر تیغــه ی شمشیـشر بایـد
مگو دیگر تو این افسانه بر ما
که بـاید یـافت در بـالا خـدا را
زمین را تا نسازی پاک از دیو
نیابـی ره تـو انـدر آسمـان ها
***
زمین خیس است و
باران خورده صحرا
درخشد در افق خورشید زیبا
ز بوی خاک وگنـدم مسـت مستـم
هلا بنگر به هرسویی " خدا" را
9\1\62
مردی غروب کرد
مردی نشست در پسِ دیوار
آهی کشید تلخ
(بازت نبینم ای سحر ای
صبح)
چندانکه از تف و تلخیش
شد تلخ کامِ ابر وستاره
وز ابرهای مرده و بیمار
بارید زهر و فٌرو مٌرد
برخاک سرد سبزه
ولاله
مردی غروب کرد و فرو مرد
فروردین\ 62
فانوس گمشده
-یادش بخیرآن تیره شب های غم آور
وقتی به روی شانه های خسته مان آوار می شد صخره های سنگی ظلمت
ونعره هامان بانفیر دردناک" ای خدا"
از ژرفنای خاک
درگوش های آسمان خفته می پیچید وآنگاه
فانوس رنجوری نمی دانم کجا پت پت کنان در دورها
می تافت درصحرا
یا مشعل سرخی گدازان شعله می زد در دل تاری
وچشم هامان ازنویدی زنده وسرشار
می کرد بس دیوار
با باغ های پٌرگل وپٌر سبزه و روشن
یا درمیان پرده ی پندارها
با یاد
فرداها.
-یادش بخیرآن تیره شب های غم آور
***
یادش بخیرآن تیره شب های غم آور
با شعله ی فانوسک رنجورمان درچشم
برما چنین بود وچنین ماند وچنین بگذشت
تا درمسیراین سراسرخوفناکِ خونچکانِ صعبِ پیچاپیچ
دیدیم:
کزآسمان ها برسر ما صخره ها بارید
دربادها بوی جسد پیچید
باران درابر وسبزه برخاک وتبسم
برلبان خشکید
دیدیم و رنجیدیم
در ذهن ما چیزی شکست و دردل ما چیزکی لرزید
شاید لبان داغ وسرخ این یقین عاشق وسرسخت را
در تیرگی ها بوسه زد تردید!
گویا کسی آندم
با نغمه ی غمناک خود می خواند
در دشت هایِ آبیِ آن آسمان دوردورا دور
گفتند:
-شیطانست
گفتم:
-نه شیطان و نه یزدان کاین خود
انسانست
کاوازخوانان می سپارد در یقین خویش اینک راه
آری
بدینسان بود واینسان گشت واینسانی
که می بینی کنون
برچهره مان سیلی زنان گه آشکارا گه نهان
طی شد زمان اینک
در قعراین شب های بی پایان و بی توفان
هرچند جزامید مردم کیش کافرپیشه ای گستاخ ونیرومند با ما نیست
کو با تفنگش می سراید نعره ی باروت
را دربادهای شرجیِ خونین
اما هنوزم نغمه ها در باد می پیچد
افسوس کان فانوس
دیگر مرا از دور
پیدا نیست
13\ فروردین\ 62
این اشک ها
نومید نیستم
غمناک نیستم
بیهوده درسراچه ی پندارهای خویش،
مندیش آنچنان که نشاید(شاید دراینجا لغط مندیش می اندیش بوده
واشتباه چاپی باشد)
باور کن
این زمان هم
در قعر این شبان هم
درحفره هایِ قلبِ من این کوره ی عظیم
این دوزخی که وحشت و نومیدی
چونان تباهکاران
درآتش عقوبتِ آن جاودانه می سوزند
آهنگران کینه ور و پیرانتقام
درشعله های خون
با پتک های وحشی امیدشان به دست
درکارساختن تیر ودشنهاند
تا درصفوفِ شمایان
پرتابشان کنم به سینه خصم از زبان خویش
اما عزیز
گراشک من زدیده فرو می غلطد
خونین و دردناک
از من مخواه غیرصداقت
-این شام سهمناک هنوز
عمرش به سر نیآمده خون می خواهد
زین روست
اشکم اگر به دیده و رنجم اگر به سینه تو بینی
این اشک ها
با یادِ اشک های سپید
ویاد سرخ فام وجوان خون هاﺌی ست
که باز هم باید، در امتداد این شب تیره
برخاک وسنگ شهر و بیابان
بر روی چهره ی خلقان
فرو ریزد
تا آن سپیده ی موعود
14\ فروردین\ 62
براین جادهۂ خیس
به یاد مبارز بزرگ
شهید شکرالله پاک نژاد
می سرایم درباد
می سرایم درابر
می سرایم درمِه
که براین جاده ی خیس و مرموز این ره دور
ایستاده ست به هرجاﺌﯽ چونان روحی سرگردان
می دمم با غم هام
با نفس هام در این ساز قدیمی که درآن
مانده بس خاطره ها
از رفیقانی کاینک زتمامی شان مانده ست جدا
می سرایم زآن چشم
که درآن سبزیِ یک فصل بهار
که درآن روشنی وپاکی صدها جوبار
با نگاهی گذرا
چهره می کرد عیان
می سرایم زآن یار که به دل داشت نهان
گرمی یک تابستان
وسعت یک صحرا پاکی یک کوهستان
می سرایم زآنان
که به تن یا که به جان
جملگی شان بودند
بهترین پاکترین
سروهای سبزِ جنگل سرخ ایران
-آه یاران
یاران، نامتان برلب خلق
آخرین بانگ شما
برفلاتِ ایران جاودان
14\ فروردین\ 62
دراین جنگ چرکین
بردرکسی حلقه کوبید
بیرون کشانیده شد زآن
مردی تفنگش به شانه
تا سوی کشتار وخذلان
گردد به میدان روانه
وندرپی اش اشک ها ریخت
از دیده ای برسرِخاک
***
بردرکسی حلقه کوبید
بیرون کشانیده شد زآن
آنک زنی پاکدامان
تا نان بجوید نشان جست
از کوچه ی تن فروشان
برشانه اش طفل خردی
نالید وگریید غمناک
***
بردرکسی حلقه کوبید
بیرون کشانیده شد زآن
افتان وخیران سوی دار
آنکوکه این جنگ را خواند
شیشه ی حیات تبهکار
دژخیم مستانه بگذشت
با قاه قاهی طربناک
***
بردرکسی حلقه کوبید
بیرون کشانیده شد زآن
آنکو که به بیهوده ای مرد
آنکو در این جنگ چرکین
در روسپی خانه افسرد
بود و نبود کسان گشت
پامال هر رذل ناپاک
***
بردرکسی حلقه کوبید
مردان چرکین و زخمین
ازهرکران بازگشتند
پرسش کنان خصم خود را
درکوچه ها می گذشتند
باری سرودی فراشد
درهرگذر تلخ و بی باک
***
بردرکسی حلقه کوبید
بردرکسی حلقه کوبید
با پنجه ی سرخ توفان
16\ فروردین\ 62
راه عشق
به عاشقان بی خویش
شهدای 12 اردیبهشت
به محمد ضابطی و یارانش
به کوی رندان شبی گذر کن
به یاد یاران شبی سحر کن
ز هایِ مستان زهوی ساقی
تو های وهوﺌﯽ ز سینه برکن
به غلغل می ز نغمه ی نی
به راز و رمز جهان نظر کن
رسد زمانی که بی هش وخوش
نداﺌﯽ آید که قصه سر کن
مترس و می گو غم نهان را
به نعره گوش زمانه کر کن
از آن نفس های دوزخ آسا
به معبد جان بپا شرر کن
چوسوختی خوش میان آتش
بهشت را زیر بال و پر کن
به سوی یاران و گلعذران
زهفت شهر وفا سفر کن
رسان بدانان به مهربانان
سلام ما را و مختصر کن
حدیثِ سوزانِ درد و هجران
بخوان برآنان و دیده ترکن
اگر که خواهی وصالِ یاران
دلا خطر کن دلا خطر کن
بپای خم نِه تونقد هستی
بپای ساقی نثارِ سرکن
وگرهراست بود زجان هان
توعزم رسم و رهی دگر کن
"وفا" در این ره چو پا نهادی
سروشت آمد که ترک سرکن
14\ اردیبهشتِ\ 62
برآخرین نشیب خیانت
-بنگریدش!
با صورتی فاجر
-وبشنویدش با سرودی چرکین
هنگام که برآخرین نشیب خیانت
دراجتماع خوکانِ پیروزمندِ بیمار
خود خطابه ی تدفین خویش را
برخاکِ گورِ خویش قی می کند
***
خزیده در تاریک ترین زاویه ی خیانت
چونان مگسی پیر دربرابرعنکبوتی زهرآگین
با هر"دِم"
هراس را در کیسه ی سرخ رنگ آویخته درسینه اش فرو می دهد
وبا هر"بازدم"
فورانی از زبونی را برآخرین لحظات زندگانی خویش زوزه می کشد
ناجوانمردی که برهر کلوخ پاره ابلیس را به نماز ایستاد
وهرپاک چشمه را به لعنت آزرد
***
ناگزیر
بی که امید گریزی
آسمان آهنپوش و زمین مسین سرنوشت خویش را در نظاره م
می گرید
آنکو که گردن سطبرترین باورهای مقدس خویش را
دربرابر شااهان وشیخان
با بازوان- پلشتی و خیانت درهم شکست
و با این همه
نجات جان ناپاک خویش را
در روسپی خانه ی حکومت فقیهان طرفی برنبس
آنکو که خوبی هاش
سالیانی دراز پیش از مرگ او با او بمرد
و زشتی هاش
پس از مرگ او بی او بسی خواهد پاﺌﯿد
***
بنگریدش
با صورتی فاجر
وبشنویدش با سرودی چرکین
هنگام که برآخرین نشیب خیانت
دراجتماع خوکان پیروزمندِ بیمار
خود خطابه ی تدفین خویش را
برخاک گور خویش قی می کند
-بنگریدشان!
18\ اردیبهشت\1362
دلـــــــــیل
- نه ،
باور نمی کنم
در این اجاق سرد که می گوﺌﯽ
خاموش مانده است وفسرده
من قلب خویش را درقلب هیمه ها به ودیعت نهاده ام
سرخ وگداخته
می پای تا که آتش
رقصان وسرخ وسرکش و وحشی، برهیمه های سرد
آغوش گرم خویش را بگشاید
-تردید نیست
-می پای تا حریق برآید
23\ اردیبهشت\ 1362
مردی بر راه... آتشی بر تاریکی
نومیدواران
شب را بر ویرانه های قلب هاشان
به دیوزگی برراههای مطرود می گریند
وزآنان
فروتران
درپسِ پرده های تاریک
تا روز مرگی موعود خویش را به پاداش پشیزی پاس دارند
به سکوت شبانه
سرانگشت بردروازه ی چرکین روسپی خانه می کوبند
صداﺌﯽ نمی آید
***
صداﺌﯽ نمی آید!
تو بخوان
.... تنها ترین قبیله کولی آواره
آواز خویش را
سرود خشمی را که برصخره های شب چون" تیشه ی فرهاد" فرود آید
وترانه ی عشقی را
که بر پلکان واژه های آن
راه دور دست خانه ی "شیرین" نزدیک نماید
***
دربسیطِ همگونِ شب آوازها ناهمگونند
جٌغد بر ویرانه می سراید- نومیدواری برآینده ی مرده
ستاره برآسمان
پلنگی برصخره
مردی بر راه
آتش برتاریکی
تاریکی بر زوالِ خویشتن
و زیباترین آواز... آوازِ شبانه توست
تو بخوان
تنهاترین قبیله کولی
9\ خرداد\ 1362
بهشت .... دوزخ
به مقسمین! کلیدهای بهشت!!
-بهشت شما را باد!
و دوزخ نیز
مرا بهشت خنکای پاک چشمه ای
(آبشخوار پرندگان و پلنگان)
درسکوتِ صخره های وحشی،... بس
که درآن لهیبِ قلب طغیانگر و دوزخی خویش را فرو نشانم
ومشتی علف.... که برآن دمی بیاسایم
درسایه ی تاریک و مهربان گردوی پیری
که بادهای سرگردان وسپیدار از دهلیزهای سبزخاطرات عطرآلود خویش عبور می دهد...
و مرا دوزخ
حریقِ دودناکِ دردی بس
که به پادافره سرتافتن از فرمانِ شیطان
از بامداد تا شامگاهان
درحریم تفته ی آن دمادم می سوزم واز خاکسترخویش سربر می آورم
***
-بهشت شما را باد!
و دوزخ نیز
رنج های ما را چنان جنتی که می جوﺌﯿد
دشنامی است درشت و درخورِ مشتی گوژپشت
که گذر از دروازه ی کوتاه وحقیرآنرا برخویش هموار توانند کرد
و نه شایسته ی قامت برافراخته ی "انسان"
که پیشانی خونین خویش را بر دروازه ی بلند تقدیر می کوبد
و دوزخ نیز
بدانسان که می گوﺌﯿد
نه بایسته ی"یزدان"، چنانکه می شناسیمش
***
با شما سخن خواهم گفت
با شما سخن خواهم گفت، از بهشت واز دوزخ
در سرودی عظیم وهراس آور
که هر واژه ی آنرا تازیانه ی چرخنده وآتشین زبانی
صفیر زنان بر گرده ی" اهریمنان" فرو کوبد
به گاهی که "عقل" و" طبیعت"
درشیپور" قیام" بغرند
و"انسانیت" فرو کوفته شده
از ژرفای تاریکی بال های مجروح خویش را بگشاید، به پرواز درآید
و بر فراز خاک
چون کهکشانی در خشم هولناک" آگاهی" منفجر شود
درآنزمان
از دوزخی سخن خواهم گفت
که دروازه های آن در قفای جانیان، در ابدیت هلاک، اخمناک
فرو بسته می شود
و از بهشتی خواهم سرود
که دروازه های سپید آن فرا روی انسانیت پیروزمند
با لبخند گشوده می گردد.
* با الهامی از مولانا
زآتش عشق از این
روای صفی می شود دوزخ ضعیف و
منطفی
گویدش بگذر سبک ای
محتشم که زآتش های تو مرد
آتشم
کفر که کبریت دوزخ
اوست بس بین که می پخساند
او را این نفس
زود کبریتت بدین
دوزخ بسپار تا نه دوزخ بر تو تازد نه شرار
گویدش جنت گذر کن
همچو باد ور نه گردد هر چه
من دارم کساد
که تو صاحب خرمنی
من خوشه چین من بتی ام تو ولایت
های چین
هست لرزان زو حجیم
و هم جنان نه مر این را نه
مر آن را زوامان
دفتر ششم، صفحه ی 1269-ابیات 4610 مثنوی مولوی
14\ خرداد\ 1362
سرنوشت
پشت سر نگاه کرد
گفت:
-پیش رو شب سیاه
پشت سرستاره ای که سوخت برفراز راه
وپلی که ریخت ناگزیر!
درمغاکِ دره های ژرف.
***
شعله ای فشرده در میان تیرگی جهید و باز شد
سایه های وهمناکِ شب، فتاد در میان دیدگان او
که نشسته بی هراس
برفراز تخته سنگ و دود آشنای تلخ را به سینه می کشید.
***
پشت سر نگاه کرد و درضمیر او گذشت
" .... آه...
کوچه سارهایِ سبزِ خاطراتِ سوخته
یادتان بخیر باد.
پشت سر نمانده اید تا صدایتان کنم."
.... و سرودی از خم گذرگهان
پیشتراز آنکه او گذر کند گذشت.
-پیش رو،
خشم راهجوی و قبضه ای تفنگ
کوله باری از ترانه وفشنگ
پلک ها و بازوان و مشعلی بدون خواب
راه وچاه و شب وضرب خشمگین گام ها
به رویِ جاده ها
تا طلوع آفتاب
31 \خرداد\ 1362
آغاز، پایان
پیچید بانگ در
در تنگنای تیره یِ سلول
درهم شکسته پیکرِ خونینی افتاد بر زمین
دژخیم بانگ زد
-اینت کنون نهایت کردار!
لب های خون گرفته ی زندانی از هم گشوده شد
-بستید! کوفتید، شکستید
اما زندان و تازیانه واعدام
آغازِ راهِ ماست
پایان کار شمایان
بیچاره شب پرست
می باش تا سپیده برآید
خرداد 1362
□ فصــــــل دوم
بی نشانه
از این سراچه رفیقان چو سوی خانه رویم.
طریقت آنکه خوش ومست وشادیانه رویم
نه غمگنانه و بی خویش پا به راه نهیم
به بانگ چنگ ونی ونعره ی چغانه رویم
اگر به نطع واگر دار یا پسِ دیوار
وگر که باید در زیرِ تازیانه رویم
نبود زیستن ما به غیرعشق عزیز
بسوی مرگ بیا نیزعاشقانه رویم
رحیل می زند این کاروان به نیمه شبان
نمانده فرصت، برخیز تا شبانه رویم
نشان خانه ی او بی نشانه بود" وفا"
بخیز تا زپی اش سوی بی نشانه رویم
شب 5\ تیر\ 1362
کجـــاﺌــﯿـد؟
(کجاﺌﯿد ای شهیدانِ خداﺌﯽ ) *
به خون غلطیده در راهِ رهاﺌﯽ
خروشان آذرخشانِ شبِ ظلم
به دورانِ سکوت و بی صداﺌﯽ
عقابانِ بلندِ افلاکِ ایثار
به اوجِ آرمان های "خداﺌﯽ"
کجاﺌﯿد ای رفیقانِ ره خلق
نمادِ عزم وعشق و بی ریاﺌﯽ
نه نومیدم نه ترسانم در این شب
که می بینم طلوع روشناﺌﯽ
ولی ای جان به هجرانِ عزیزان
نباشد زندگانی را بهاﺌﯽ
حصار وصل یاران گر تن ماست
به هم بشکن تو دیوارِ جداﺌﯽ
*
از مولانا
زندگی!
دیو بادی کو ز دوزخ شد رها
عٌمرِ ما و نسل ما با خویش برد
هرکجا شاخی به گلزاری شکست
هرکجا آبی به جوباری فسٌرد
استخوان ما به هر برزن بکوفت
نای ما در هر گذرگاهی فشرد
هرچه را و هرکه را و هرکران
سوخت و کشت و درید و برد وخورد
آی ای امید، اما شعله ات
دراجاق سینه ام هرگز نمرد
در دیار خوفناک مردگی
می سرایم،" زنده بادا زندگی"*
*
کلامی از رومان رولان در" جان شیفته"
12\ تیر\ 1362
اندیشــۂ مــا
(1)
با شعله ی بمب و منطقِ سرخِ تفنگ
بایست روانه شد به میدانگه جنگ
جاری نشود ز خون "شیخ" ارسیلاب
عاری نشود گستر ایران از ننگ
(2)
از" شیخ" و "فقیه" تا برآریم دمار
بایست شویم روز و شب اندر کار
آنسان که شدیم جملگی شاه شکن
وقت است شویم صف به صف"شیخ" شکار
(3)
با خیزش خشم سرخ و طوفانی خلق
برچیده شود بساط"عمامه" و"دلق"
آنروز بسی تیغ شود شسته به خون
وآن لحظه بسی طناب افشارد حلق
(4)
" آخوند" به خون کشیده بادا بهتر
در گور اگر طپیده بادا بهتر
خونِ همه این سگان درنده و هار
برهرگذری چکیده بادا بهتر
(5)
روزی برسد که نعره زن چون تندر
یکدست تفنگ و دستِ دیگر خنجر
در سینه ی دریای برآشفته ی خلق
بر خانه ی" شیخ" برفروزیم آذر
(6)
درعرصه ی رزم با" فقیهان" پلید
پیغام من اینست: خشونت جاوید
با این همه سگ که هر کرانی یله اند
بیرحم تر از گرگ بباید جنگید
(7)
هر دیو که پوزه ای به خون آلوده است
یا دندانی به قلبِ ملت سوده ست
بی شک تو بدان که از تبارِ"شیخان"
یا متحد وهمره آنان بوده ست
(8)
باید که به هرگذر" فقیهی" را کشت
کاین انگلِ تاریخیِ پروارِ درشت
خورده ست زمغز من و تو نسل به نسل
نوشیده ز خون من و تو پشت به پشت
(9)
غَرد پسِ ابرتندر کینه ی خلق
سوزد پسِ ابرشعله ی سرکش برق
این تندر و برق می سرایند که هان
طی گشته دگرزمانه ی"جٌبَه" و" دلق"
(10)
ای تند خشم خلق پرآواتر
وی آتش سرخِ کینه پی پرواتر
ای سرخ زبان شعله ور گویاتر
وی گام براه رزم و کین پویاتر
(11)
شد فقر و ستم به روی ایران آوار
جاری به سراسر وطن شد ادبار
خون ریخت به هر کرانه از پیکر خلق
تا" شیخ" شود ز خون وغارت پروار
پیکار ونبرد بی امان پیشه ی ماست
آزادی خلق و میهن اندیشه ی ماست
زین روست که هرچه خون ما ریزد"شیخ"
بالنده هماره شاخه و ریشه ی ماست
(13)
گربتوانی زجان واز سر بگذر
یا در ره خلق کین سرودی کن سر
ور نه مگشای لب که دراین پیکار
غمزوزه ی شاعرانه خامش بهتر
13\ تیر\ 1362
دشنه ای درسینه
با یاد برادرم "امیر"
شب گاه وقتی ماه می بارد
با قطره های روشنِ مهتاب
درسایه ی تاریک نخل پیر درمهمانیِ اشباحِ خونینی که می رقصندم اندریاد
من دشنهِ ی یادِ ترا از سینه ی خود می کشم بیرون و درفواره های خون
رقص ترا بردار می بینم
در قاه قاه خنده ی مشتی پلیدِ گولِ سنگین دل
که می کوبند پا برخاک
رقص ترا بردار می بینم
زیر نگاه چشمِ زرد و وحشی خورشید تابستان
وضربه های آخرین قلب تو
با ضربه های قلب آن فرتوت آن بیمار
که دوخته چشمان خود ناباورانه برفراز دار
درگوش هایم می نوازد تلخ ترسنگین ترین سمفونی مرگ وهراس و درد را
و
درسکوت دشت
آوای او درگوش های من هزاران بار می پیچد
" ای وای کشتندش"
آنگاه،
رقصِ هزاران روحِ خونین درضمیرخسته ام آغاز می گردد میان دشت در مهتاب
***
شب گاه وقتی می رود از نیمه ومهتاب می میرد
رقص هزاران روح خونین درضمیر
وسایه ی تاریک نخل پیر را تاریکی صحرا فروگیرد
من دشنه ی یاد ترا درسینه خود می فشارم، می نشانم باز
وآواز خوانان باز می گردم ز راهی دور
***
روزی فراز آید
درغرش رعدی که خواهد تاخت از این خاک و بر این خاک،
مرگ آور
نز آسمانها و نه بر افلاک
من می کشم بیرون ، از سینه خود تیغه ی خونین این خنجر
تا باز بنشانم
بر گرده ی خصمان خود بیرحم
تا آنزمان،
این تیغه هرچندم به سینه سخت آزارد
اما مرا از مرگ تا آن لحظه آن میعاد
دانم
نگه دارد!ـ
16\تیرماه\ 1362
دخترقالی باف
دخترقالی باف
که می بافی به نیمه شب
تار بر تار
پود بر پود
از قیطانِ سرخ لبهایت
واز ابریشمِ سیاهِ گیسوانت!
و می کوبی با" مشته" ی قلب جوان خود
برسکوتِ وهمناک شبانگاه،
شعر مرا نیز
از لب های تبدار من با سرانگشتان بیدارت برگیر
وبالب ها وگیسوان ونفس هایت
بباف وگره زن
ومشته ی قلبِ جوان خود را برآن فرود آور
تا آواز بخواند
برتیغه ی گل های خنجری
در زیرگام ها،
آواز ترا
در دستان بیرحم بیداری وانتظار و شب
و ترانه ی مرا
که به نیم شبی در زیر"مشته" ی قلب جوان تو
به خشم جرقه زد.
17\ مرداد\ 1362
تا آخرین عسس
تا آخرین دقیقه
تا آخرین نفس
تا آخرین گلوله
تا آخرین عسس
-هرگز خیالِ راحت و سامان نمی کنیم.
با خرمنی ستاره
با کوله ای سرود
کوبنده همچو توفان
شورنده همچو رود
-جز رو به سویِ سنگر و میدان نمی کنیم
با پنجه های طوفان
برماشه ی تفنگ
پیغامِ هر"مجاهد"
شلیک...، ما درنگ
-در رزم با نظام پلیدان نمی کنیم.
تا زندگی شکوفد
ای مرگ سرخ فام
بشنو خروش ما را
در رزم، در قیام
-پرواﺌﯽ از فدا شدن جان نمی کنیم.
تا مرگ شب پرستان
تا صبح انقلاب
تا پرچم رهاﺌﯽ
بربام آفتاب
-بیمی ز دار و تازیانه و زندان نمی کنیم [درکتاب کنیم نوشته شده]
از18 تیرماه تا 18 مرداد ماه 1362
در ژرفا!
به برادر
مجاهد"علی زرکش"
هم بدانسانی که می خندد
اره برچوبِ سپیداران
(برسریرخویشتن خاموشی این مرز را دلشاد)
مست می خندند دژخیمان
خلق را براستخوان برجان
لیک این میهن
آن هراس انگیز اقیانوس خاموشست
کاندرآن ژرفایِ ناپیدای خود تا روبد از بالای خود
(هرچه خاشاک ست وخس یکجا
وفرو ریزد مرآنها را چو خلطی خونی و چرکین به ساحل ها)
گرم درکارپدید آوردن شورنده طوفانست
-گوش دارش!
با نشنیدی سرخ وخشماگین
زاد و رود رزم فردا را به میدان های تقدیر سترگ خویش
تا فراز آرد
گرم درکارست
در نهفتِ تیره شب
می پرورد، در خون خود طوفان
از18 تیرماه تا 18 مرداد ماه 1362
قیــام
باد وقتی که چنین گفت به گندمزاران
-"چشمه را سد کردند"،
بافه ای کوچک
پرچم سرخ شقایق را برشانه گرفت
پس از آن
زمزمه برخاست
واین زمزمه ها گشت سرود
وسحر بود که شد مخمل گندمزاران
یکسره سرخ!
باقی قصه!...
بسی بافه شکست
وشقایق ها برخا ک افتاد
تا که جاری شد، رود!.
21\ مرداد ماه\ 1362
راز....!
چنگی بزن به چنگ در این شام جانگداز
ای چنگیِ شکسته دلِ ما به سوز و ساز
در ره سحر بمانده وزین قصه بی خبر
خلقان به بند و شحنه به میدان و شب دراز
زین روی تلخوارم، دریابم ای عزیز
با یادِ روزگار ظفرپرده ای نواز
با یاد آن سحر، که گل سرخ آسمان
گردد به بیکران افق های سبر باز
با یادِ آن زمانه که رادی و مردمی
چشمان خویش را بگشاید به لطف و ناز
دانی به نطع دوش چنین گفت لولیﺌﯽ
زآن پیشتر که تیغ فرود آید از فراز
از بس که خون بنام خدا ریخت شیخ شهر
ترسم که خلق بر در شیطان برد نماز
پرسیدمش ز راه و طریقت، بگو مرا
تا برکدام قبله گذارم سرِ نیاز
خندید وگفت لحظه ای از بعدِ من به نطع
بنگر که پیش روی تو گردد گشوده راز
انسانی ای عزیز نه شبکور پرگشای
بر قله های خون و خطرهمچو شاهباز
18\ مرداد ماه\ 1362
در پرتو آفتاب آزادی
گفتم که نشانه سحر گیرم
تا رو سوی او ره سفر گیرم
آفاقِ دگر بحویم و پرواز
از این شب گنگ و کور و کر گیرم
گفتند طریق عشق را باید
زاد و رودی نخست بر گیرم
درهر گذری ز نایِ خلق خود
فرمان وپیامِ بی ثمر گیرم[ در کتاب شمر
نوشته شده است]
ایمان و وفا و رادمردی را
از نسلِ مجاهدین اثر گیرم
تا کینه به قلبِ خود بیانبارم
ره سوی سرای رنجبر گیرم
از سینه ی او که شعله زارِ خشم
نک، مشعلِ سرخ و شعله ور گیرم
کوبندگی و صلابت وسختی
از سختی پتک کارگرگیرم
برندگی و درخشش و تیزی
از تیغه ی داسِ برزگر گیرم
ره توشه، دعای این سفر را من
از خلقِ اسیر و خونجگر گیرم
از زمزمه ی هزارها مادر
وز بانگ هزارها پدر گیرم
گامی بزنم به صحن گورستان
درهر قدمی بسی نظر گیرم
زآنها که بدست دیو هستی شان
یکباره تبه شد و هدر گیرم
زآنها که ز نار جنگ و ویرانی
آواره شدند و دربدر گیرم
و زعافیت وامانِ ننگ آلود
بگریزم و دامن خطر گیرم
آنگاه به سوی خانه ی دژخیم
چون تندر و برق بال و پر گیرم
به شعله ی" بمب" و غرش" رگبار"
بر دشمن، ره به هر گذر گیرم
با سربِ مذاب، انتقامِ خلق
زین خیلِ پلید و بد گهر گیرم
دوزخ شوم و شراره انگیزم
بر هستیِ دشمن بشر گیرم
این رسم کهن به هم فرو کوبم
راه ورسمی نو و دگر گیرم
در پرتو آفتابِ آزادی
" برخیزم و زندگی ز سر گیرم"*
وقت است که تا به نام آزادی
ره سوی چکامه ای دگر گیرم
برخیزم و با پیام آزادی
گویم سخنی به کام آزادی
(2)
"آزادی ای خجسته آزادی"*
یاد تو مرا هماره در جانست
با یاد تو آسمانِ چشمانم
از خونِ جگر ستاره بارانست
هرعشق اگر نهایتی دارد
عشق تو مرا بدونِ پایانست
معبود من ای خجسته آزادی
تا گنبد روزگار گردانست
من را و ترا هزار میعادست
منرا ترا هزار پیمانست
*تضمین از بهار
نام تو پیام و پرچم میهن
گلبانگ و نشیدِ(3) خلق ایرانست
نام تو همان صفیر خشماور
در سینه ی تند باد و توفانست
هنگام که نعره زن به کوه و دشت
بر هر خس و خار پای کوبانست
هنگام که بر بسیط اقیانوس
بر سینه ی موج ها غریوانست
نام تو سرودِ سرکش هستی
معنای وجودی هر انسانست
زیراک بشر تهی ز آزادی
صد بار بتر زهرچه حیوانست
هر لحظه به یوغ یا خٌراسی در(4)
بر گردِ مدارِ ظلم چرخانست
گه بارکش پلیدی "شاهان"
گه باربر فریب" شیخانست"
بی تو به "خدای" هم که روی آرد
همواره به قید و بند "شیطانست"
دانم روزی ز راه می آﺌﯽ
روزی که زمان به کام خلقانست
*نشید-سرود: ترانه
*خراس-سنگ آسیاب حناسابی که بوسیله ی شتر گردانده می شود.
روزی که شکسته چوبه های تیر
از یورشِ بی امانِ شیرانست
روزی که گسسته هرغل و زنجیر
بگشوده در حصار و زندانست
روزی که سرودِ انتقام خلق
چون صاعقه ای کبود غرانست
روزی که میان هر گذرگاهی
"عمامه" زبعدِ "تاج" سوزانست
روزی که به زیر گام یک ملت
ویران شده لانه ی"جماران" ست
روزی که وطن زخون جلادان
سرخ از"البرز" تا به "عمانست"
آنگاه زمانه ی وصال ما
از بعدِ هزار قرن هجرانست
با بانگ دف وچغانه هنگام
رقص من و تو میان میدانست
آندم که وطن بنام آزادی
پیمانه زنده به جامِ آزادی!
28\ مرداد ماه\ 1362
یقین...!
به یاد مجاهد شهید
امیرمحمد ابراهیم دهاء
می ماند این درها و این دیوارها برجا
این کوچه وپس کوچه ها واین خیابان ها
با خاطرات تلخ وشیرینی که دراعماق ذهن سالخورد وسرد خود دارند
زآوازِ کور نی زنی غمناک
با دخترگیسو سیاهش که هنوز از زلفکانش بوی سیبِ(1)
تازه ی" دهبار" می آمد
و رنگ رخسارش به زردی بود چونان" زال زالک" های اطراف( آن
تا ناله های گام های خسته ی آن کارگر که راه می پیمود
با بسته ی نان و پنیر وسبزی اش در مشت
وکوله ی فرسوده ی ابرازکارش را
آویخته برپشت
* دهبار: از روستاهای اطراف مشهد
وخش خش معصوم چادرها
(که بوی خوب مهربانی را ومادرها را، همواره با خود داشت)
دربازگشت از کوچه و بازار
درپشتِ آن درگاه
یا درخم تاریک آن دیوار
وناله ی مستی که شاید درشبی خواندست اندهوار
"ازعشق تو نامهربان هرلحظه می سوزم سماوروار"!
بیرحم لاکردار"!
***
برجای می ماند
این شهرهای آشنا که بارها دیدیمشان،
در روز
با کاسه ای از دودها وآه ها
(وارونه شان برسر)
درشب
سوسو زنان با بیشماری چشم نورافشان
یا رشته ای تسبیح نورانی، در مشت تاریکی
وقتی که ازکوه"خلج* یا قله های"شیرکوه" *ودامن توچال*
با چشم خواب آلوده می دیدیمشان از دور.
*کوه خلج: کوهی درحوالی مشهد
*شیرکوه-یزد
*قله ی توچال
این شهرها
با مردمان خوب و غمناکش
و رنجهاشان که چو ابری تیره می بارید و می بارد
وشادمانی هاش
که همچوعمرِشبنمی بر برگ گل یک لحظه می پاید
برجای می ماند
***
می ماند اینها
، آنچه که برجا نمی ماند
تاریکی سنگین و سهم ونفرت انگیزیست
که با هزاران دست وپایِ چرکی و مرطوب وپشمالود
چون عنکبوتی پیر وخون آشام وزهرآلود
بر روی اعصاب و رگانِ لختِ مردم
مست می رقصد
***
عمری گذشته ست ای رفیق از من
عمری گذشت از تو
عمری گذشت از او
عمری گذشت وقطره های شیرجاری شد به روی شب،
(این گیسوان ما)
عمری گذشت از ما و بر این خاک دراین کوچه وپس کوچه ها
آزادی و نان را،
شیرانه جنگیدیم
وتکه های خونچکان عمر را چون تکه های خونی اجساد یاران
با ضربه های سختِ ایامی که بر ما رفت
(ایام این پیرتبرداری که بیرحم است و می کوبد
دمادم ضربه هاﺌﯽ سخت
با تیغه ی برنده و تیز تبر
برلحظه های عمر)
درهرگذر درپشت سر برجای بنهادیم
اینک اگر هنگام بدرود است دردی و دریغی نیست
ما پیرها!...
با زخم ها وداغ ها
با قفل ها زنجیرها خواهیم رفت.
نسلی دگردر خویشتن خواهد شکفت اما همین فردا همین فردا
نسلی که براین کوچه ها آزادی و نان را
فریاد خواهد کرد
شیرانه تراز ما
نسلی که در این کوچه ها واین خیابان ها
پشت تمام این در و دیوارها، صدبار، بیرحم تراز ما، همین فردا
برپای خواهد ایستاد خواهد او جنگید
درسایه سار دارها، از زوزه ی رگبارها برجان یارانم
پنهان نمی سازم که غمناکم
اما دراینم نیست حتی ذره ای تردید!
3\ شهریورماه\ 1362
ارتجاع...
-تاریکی را بنگر
برآب های بیمارخرامان
وخاک را
درکارِاستفراغِ مردگان
نه انسان
نه حیوان
نه گیاه را
رخصت زیستن نیست
ونبضِ سنگ را نیز به شنیدن ایستاده اند
درحکومت فقیهان!
***
خورشید
با سایه ی سبز رخسار مردگان بر رخ
درآفاق
گورستان غروب می کند
وشهیدان!!
جمجمه های چرکین خویش را با نفرینی عظیم
برآسمان
پرتاب می کنند
***
مردی در میدان
برفراز دار با آخرین نفس
دختری در زندان
با بکارتِ خویش
به پیشواز طلوع می روند.
4\ شهریورماه\ 1362
سرود محکومین
به
یاد مجاهد دلاور،
شهید
اکبرچوپانی
-گوش کن!
در قلب این تاریک شب آوازهاشان را که می تابد
درپسِ هر روزن تاریک وهر در که فروبسته ست
(زیر برق تیره ی سرنیزه های تشنه وخونین جلادان)
-می رویم ای خلق در زنجیر
تا میان بازوان سرخ آتش ها بمیریم اندرین شبگیر
باد امشب
می برد خاکستر ما را اگر بر بال های سرد خود رو سوی کهساران
غم مدارید ای رفیقان بازخواهد گشت
با هزاران شعله رو برشهرها
درپنجه ی طوفان!.
6\شهریورماه\ 1362
نوزدهمین گذرگاه
برای
نوزدهمین سالگرد تأسیس سازمان مجاهدین
به"مسعود"
می گذرند فصول
و می گذریم
کولیانه!
ازگذرگاههاﺌﯽ تاریک وسهمناک با ارواحی ازآتش وعشق
و می جنگیم
با شاخه ای ریحان برلب
که تلخی امروز وعطرفردا را دربٌن دندانهامان می پراکند
وکوله باری برپشت
که گران ترین میراثِ دیروز وامروز قبیله را درخود دارد
***
می گذرد فصول
و می گذریم کولیانه
ازگذرگاههای تاریک وسهمناک
وبر دیواره ی خشن لحظات چون تیغه ای
صیقل می خوریم
برنده می شویم و می درخشیم
چون صاعقه برمردمک چشمانِ خصمان
ودراعماق دهلیزهای تاریک قلب هاشان
وسرودمان به جز این نیست
نه ایستادن
نه خزیدن
و نه لنگیدن،
تنها جنگیدن
با گام هاﺌﯽ نیرومند که دو قله را به خیزی به هم پیوند دهد
واین است سرود ما
با کلماتی به صداقت آتش وآب
که هراسِ خصم
.... وشگفتا!
خشم آنانرا که به زیستنی مگسانه
درپشت قاب پنجره های روزان آفتابی خو کرده اند
برانگیخته است
مردانی پریده رنگ و بی خون
وخشمناک ازآنانکه شیرانه درفش خورشید را
بربام توفان به گردش درآورده اند
مردانی هراسان!
با ارواحی از شن که به اندک نسیمی فرو می ریزد
آنانکه با انبانهاﺌﯽ خالی ودندان هاﺌﯽ عاریه
درحاشیه ی میدان درحصارغبار به انتظار نشسته اند
آنانکه نه مشتشان به" نفرین" خصم بسته شد
و نه دهانشان به" دعای" خلق باز
واینک
باران زرداب های جسم بیمار خویش را بگونه کلمات
و در ردای خطابه های مطنطن درچارسوق ها بر ما فرو می بارند
و تیزی دندان های عاریه را
برپیکرپولادین انقلاب می آزمایند
***
بگذار تا بِلایند
تک سرفه های مسلولین
سرود پر توان ما را نخواهد پوشاندد
وناقوس بزرگ حقیقت را درآفاق خون وخاکستر
پیام جز این نیست
-رودها در تهاجم خرسنگ ها برسرچشمه
وانقلاب درتهاجم دژخیمان به واپس
باز نخواهند گشت
مقصد دریاست وپیروزی
***
درخم نوزدهمین گذرگاه
سرودهامان را چون ستاره برآسمان می پاشیم
و می خوانیم
-درتاریکی شب، تنها
پلنگانند که بیباک می غرند
عاشقانند که بی خویش می خوانند
وانقلابست که به راه می شتابد
درخم نوزدهمین گذرگاه
15\ شهریورماه\ 1362
صفحه 80
پیـــــــــام*....
عمری دراین سراب دویدیم بهرآب
طی گشت عمر وآب نجستیم در سراب
برهردری وصخره و سنگی هزار بار
سر را بکوفتیم و نیامد یکی جواب
پیری رسید و موی سیه شد سپید و دل
سرد است، یاد باد مرا آتش شباب
آنروزها که در رگِ ما می دوید مست
خونِ نشیط و زنده و بیدار با شتاب
وندر نهفتِ سینه به ژرفای استخوان
خورشید بود و نورِ دلاویزِ آفتاب
باری گذشت و رفت و کنون می رویم تلخ
در پرتو پریده و بیرنگِ ماهتاب
*این
غزل ترکیبی است از پیام عزیزی دلسوخته وداغدار وپاسخی است که برای او فرستاده شد.
با نغمه ای به لب که اگراینست راه عشق
ای پیر راه هرچه نماﺌﯽ بٌود صواب
پیمانه را چو از تو ستاندیم باک نیست
گرشهد نابِ می برسد یا که زهر ناب
نوشیم و درکشیم مرآنرا به یک نفس
گوهر چه باد باد بزن پنجه بر رباب
کاینک زمین چو لجه ی اشک است و عمر ما
برموج های وحشی آن همچنان حباب
دانی پیام چیست؟ رفیقانه گوش دار
دراین میانه تا که نیفتی به منجلاب
گر نیست آتشی بٌود آن به که درکِشی
دل را زژرف سینه وگوﺌیش-هان بتاب
در راهِ شب گرفته و خونین وپٌرخطر
یا مرگ یا دمیدن خورشید انقلاب!
30\ شهریور ماه\ 1362
□ فصل سوم
حصار*
سربلند
سرخ
سهمگین.
خیره سر
دلیر
آتشین
خون به روی خون، رگ به روی رگ
استخوان براستخوان.
سخت-
بافته
تافته به هم ز تارهای آهنین
با تنی زسنگِ خاره و دلی زابر واشک وعشق
ایستاده ای
درهجومِ دشمنان خلق استوار
برستیغِ کارزار
ای حصار!
***
-ای حصار!
-خانه ی عقاب وآفتاب
-زادگاه و مهدِ پویش و نبرد وانقلاب
سال ها گذشت
رنج ها نثار شد
اشک ها به روی برج و باروی تو ریخت
استخوان بسی ز بهر خشت خشتِ تو شکست و سینه ها و قلب ها
گسیخت
تا برآﺌﯽ و ببالی و بمانی ای سربلندِ آسمانه پایدار
وبغرد و ببارد ازستیغِ تو
(سنگرِ نبرد خلق)
رعد انقلاب وآذرخش کارزار
***
-ای حصار!
من ترا به دشمنان تو
(که دشمنان خلق)
شاه و شحنگان
و ز راه ماندگان و خاﺌنان شناختم
و به سوی تو شتافتم
به پای جان
دیدمت-
که قفل گشته ای تو از برون نه از درون*
وکلید فتح توست رهسپردن و گذرزهفت خوان رنج وهفت شهرعشق!
***
-ای حصار!
بی تو جبهه ی نبرد توده ها گسسته است
(همچو ابرهای پاره پاره وعقیم
با تو جبهه ی عظیم خلق
همچو ابرهای بارور- خیزگاه آذرخشِ سرخ
برحیات وهستی ستمگران
با تو دشمنان به بیم
با تو زندگی هماره در جهش!
با توقلب رزم پرطپش!
با تو فتح پیش روست
با تو قصه ی شکست توده ها-
سراب
با تو خلق رنجدیده همسفر
با هزارکاروان آفتاب
در تو
با تو، ای حصار مهربان و سهمگین
-ای حصار
لحظه لحظه ی جوانی و شباب ما
(اگرچه در ستیز و رنج)
باغ باغ
دشت دشت
چمن چمن
غرق شبنم و طراوتست ولاله زار
با تو فصلِ واپسین عمر نیز
با هزارها هزار امید نو شکفته همسفر
هرخزان
طلایه دار نو به نو بهار
-ای حصار، زین سبب
هم مرا تو گاهواره باش
هم مزار
9\ مهرماه\ 1362
*"حصار" تعبیری که شاه وشحنه واز راه ماندگان
به زعم خود از تشکیلات آهنین وانقلابی سازمان مجاهدین خلق ایران دارند.
*با یادی از سخنرانی پرشورِ برادرمجاهد مسعود رجوی در بهمن سال 1357 درستاد
مجاهدین چند روز پس از پیروزی انقلاب که در میان جمعی ازمجاهدین گفت: درآینده چیزی
جز رنج وخون وفشار وبازهم نبرد نصیب ما نیست و درپایان با نقل قولی ازبنیانگذار
کبیرمحمد حنیف نژاد به سخنان خود این چنین پایان داد: درهای خروجی سازمان مجاهدین
همواره به روی کسانی که توان حمل بار سنگین انقلاب را ندارند بازست و درهای ورودی
سازمانست که به سختی باز می شود وبرای باز کردن آن بایست رنج های بسیاری را متحمل
شد.(نقل به مضمون)
انســان
تأملی
درمعنای واژه ی پرجلالت و شکوهمند"انسان"،
که
با همه ی کژی وکاستی ها
ره
به آینده ای شگفت وشکوهمند می برد
شد آشکارا آن راز پنهان
عریان شو ای جان عریان شو ای جان
بس کن حکایت زعریانی تن
از جانِ عریان اینک سخن ران
زین جامه هایِ چرکین بدر شو
جان را از این پس دیگر مپوشان
برکن زگردن قلاده ها را
بیرون شو از خیلِ گوسفندان
از خود بیرون آن بی خود روان شو
چون سیلواری مست و خروشان
بی پا و بی سر بی جوی و بستر
گم شو نهان شو خود را بمیران
بگشای زآن پس آفاق را چشم
در لاله ای یا خسار مغیلان!
فارغ از جنت فارغ ز دوزخ
بی بیم یزدان بی ترس شیطان
برچارسوی هستی بزن بانگ
عریان ترین جان اینک منم هان!
کوجنت آنرا تا مست و بی خود
اندازمش در مشت گدایان
کو دوزخ آنرا تا با دل خود
اندازمش در، کشتی به میدان
بینم که دوزخ دل را بسوزد*
یا دوزخ آید دل را به فرمان.
***
بشنو زمن اینک راز و رمزی
کان عین کفر است و عین ایمان
دیدم خدا را پروانه سان دی
بنشسته ما را بر نوک مژگان
* دلی خواهیم چون دوزخ که دوزخ را فروسوزد (مولوی)
می گفت سرخوش اینک من استم
بیننده ی رخسار خود اینسان
در چشم آن نام پرجلالت
آن راه و مقصد آغاز و پایان
25\ مهرماه\ 1362
شــب
صحرا نشسته در مه.
برتارک درختان،
چون تیغه ای شکسته و زرد
ماه می گذرد
در ژرفنای خامش ومرموز آسمان
درملتقای جنگل وصحرا، ذرت زار
آواز خشک وآبشاری شب گاه را
درآخرین شب بودن
در مه می خواند
و به سوگ
مرغی
تلخ... می گرید
5\ آبانماه\ 1362
همه رفته اند!
با
یاد تمامی یاران کودکی و جوانی ام
که
بخون خفتند.
-همه رفته اند
تهی مانده زآنها به هرجا نظرمی کنم
وشب برسرکار وآوار و دژخیم-
بیدار مانده ست.
***
نه...
می خواهم این وحشت انگیزکابوس باور ندارم
که درخواب و بیداریم همچونشتر
به قلب و به چشمان وجانم-
فرو می رود
ولی باز
آواز می آید از هرگذرگاه
از اینجا، ازآنجا
زهرجا که نقش و نشانی ز یاران به جا مانده است
***
همه رفته اند
همه رفته اند،
و دراین غروبِ غم انگیز تلخی،
که چون مار می لغزد اندرخم و پیچِ هر کوچه ای هر رگی
جهان-
همچوکابوسی از خون و دشنام در دیدگانم
گذر می کند
و می خیزد از استخوانم سرودی
-که تاریخ
چنین تیره شب های خود را
سحر می کند!.
26\ مهرماه\1362
گــــور...!
آماده بود گور و دهانِ فراخ و تیره ی خود را
بگشوده گرسنه وهار
و مِه نشسته در تمامیِ جنگل
چون پرده ای کبود
تا که بپوشاند
ازچشم های سبزدرختانِ سوگوار
تصویر زشت فاجعه ای را که می گذشت.
***
-در من رهاش کن، بسپارش با من
-در بازوان سردم بگذار تا که بپوسد.
با من چنین به نجوا گفت
گور
و زیر لب
چون سالخوردِ هرزه ی بیماری
با خویش زمزم کرد:
-من بیشمار دل های بکر وجوان را
در بازوان یخ زده افشرده ام
بی آنکه دلالان را
مهمان کنم به پشیزی!
...
...
و قلب من طپنده و سرخ
آرام می نگریست مرا
در انتظار
بی که هراسی
و می سرود
من کافرم چنانکه ندانی
بر این جهانِ مرده و بیرنگ
***
ازچارسویِ جنگلِ مرموز
ارواح منزجر وسنگین
در خرقه های تیره و خونین
آواز برکشیدند:
-بسپارش در گور
این کافر پلید و کولی را کو
بر هر دری مشتی کوبیده
بر هر سکوتی شوریده
هرجا گلی که رسته زجا پای اهرمن
( یا در کنار پنجره ی خانه ی خدا)
بوﺌﯿده
با شوق و بی هراس
دیگر درنگ روا نیست
در ژرفنای گور رهایش کن!
و قلب من طپنده و خون آلود
با من چنین سرود
-رهایم کن....اما
تا آخرین نفس-زین پیش و زین سپس
من کافرم چنانکه ندانی
بر این جهان مرده و بیرنگ!
***
یک لحظه دستانم لرزید
گام گرسنه گور با شوق
دندانِ زرد و زنگ خورده به هم ساﺌﯿد
وآواز چندش آورِ حلقومِ پیر و فراخش
در مِه گرفته خلوت جنگل
پیچید
...
دل را به سینه باز نهادم، اما!
... گریستم
خواندم سرودِ واپسین را
-بگذار تا که صاعقه خاکسترم کند
اما من بی تو نیستم دگر من
ای دل!
من بی تو مرده ام
بی تو فسرده ام
من!
با من بپای، در من طپنده باش
در من بسوز و شعله فشان در رگ هام
از من ببر تو صبر و قرار وآرام
جاری کن
خون وجنون و درد را
در قامت کلماتی، عریان وعاصی
در رزم با جهان تیره و بیرحم و روسپی
***
آماده بود گور و هنوز
دل را گرسنه می طلبید
تردید خویش را با خشم
در کامِ دوزخی اش افکندم
و مِه دگر نبود و جنگل
در نور روشنِ خورشید می خندید
***
آواز خوان وشاد گذشتیم
از رود و کوه و جنگل و دریا
در زیر آسمان آبی و روشن- زامروز رو به فردا
در پشت سر- گوری به جای ماند و
تردیدی!.
26\ آبان ماه\ 1362
پس از تصلیب
به
فلسطینیان
که
دیگربار در"طرابلس" مصلوب شدند
شبِ تاریک می خندد،
و خندیده ست از این پیش هم بسیار.
و می خواند*
فراز جلجتایِ سرخ و خونین"تریپولی":*
-سرودی نیست!
سودی نیست زین پیکار
ترا انسان که می گفتند از این سوی وازآن سوی
پیامی و سلامی و درودی نیست،
پس از صلیب!
***
صداﺌﯽ از درونِ آب وخاک وآتش و باد" فلسطین"
*"جلجتا" تپه ای که به روایت مسیحیان عیسی بر
روی آن به صلیب کشیده شد.
*تریپولی- محل نبرد نیروهای عرفات رهبرجنبش فلسطین با مزدوران
گرم می خیزد
و می خواند:
-تفنگی هست و دستی هست وخورشیدی که می تابد
فراز سر
وامیدی که می رخشد
از آن خورشید هم برتر
مترسانم که می دانم
پس از تصلیب
رستاخیز می آید. *
3\ آذرماه\ 1362
*اشاره به مضمونی در کتاب مقدس در رستاخیز مسیح که پس از چند روز اتفاق افتاد.
فاتحــان تاریــخ
روا بٌوَد که به حال تو در جهان گریند
روا بٌوَد که به حال تو در جهان خندند
گذشته را چه حدیثی ز توست جز اندوه
ولیک بر لبِ آینده از توشکﱠر خند
گذشته ازتو و آینده نیز از تو بٌوَد
در این میانه دگر مردمان شوند و رَوَند*
به لطفٍ هستی تو کو چنان گلی شکفد
در این کویر و کسان شهد و شیره اش بمکند
جهانی از تو به رامش ولی تو در اندوه
جهانی از تو به شادی ولی تو حسرتمند
بهار ره سپرد بر زمین معطر و شاد
وابر می گذرد بر فراز همچو پــرند
*شدن: هم به معنی آمدن هست و هم به معنی رفتن. به اینجا شده یا به اینجا شد و
در اینجا مراد آمدنست.
ولی نمانده دماغی ز رنج تابوﺌﯽ ش
ولیک نیست مجالی که تا نظرافکند!
به پشتِ رنجبران لیک پوست خواهد کند
ز رنج و کارِ تو صحراست سبز و از خونت
شقایق است چو آتش و لاله خون آوند
توﺌﯽ به ساقه گندم روان چو خونی گرم
توﺌﯽ به ضربه ی چکش نهان چو اَش کوبند
گشای دیده ی خود را برعرصه تاریخ
بخوان حکایت خود را در این شگفت روند
کدام سنگ که برآن نشان خون تو نیست
کدام خاک که برآن نبوده ای در بند
کدام لحظه و ساعت کدام هفته و ماه
ز فرودین بنگر تا به آخر اسفند
تو درزمانه بیابی که خون تو نمکند
تو در رمانه ببینی که گوشتت نَمَرنَد
هزار کاخ بنا کردی خود اندر کوخ
به همرهٍزنِ بیمار و گرسِنه فرزند
هماره لشکر غارت تو کسان ترا
به کارخانه و گور و به ننگ خانه برند
ترا خورند ز خون و زاستخوان و عصب
و را چو گرگان در بازوان جبر درند
ترا به کام کشانند صبحگاه و به شام
چنان تفاله برونت دهند زار و نژند
که باز روز دگر در حصار استثمار
ز قطره قطره ی خونت طلا برون آرند
ز بازوانِ تو کام و طعام رامش و جام
هماره جاری چون خون به کام دولتمند
ولیک بر ز بر توست رنج ها آوار
مگر قبیله ی تو زیر را زبر سازند
هزار قرن گذشته ست برزمانه چنین
و قرن های دگر نیز بی امان گذرند
اگر ز جای نخیزی و سازمان ندهی
صفوف خویش چو رودی عظیم و قدرتمند
سپاه بهره کشان همچو لشکر تاتار
فراز هستی و خونِ تو همچنان تازند
هماره جبهه ی غارت تو و تبار ترا
به دارها بِکشند و به حبس ها بکٌشند
***
ولیک بشنو اینک حدیث آینده
که می نشاند برجان خسته ام لبخند
در این زمانه ی سرشاراشک و خون وجنون
که می خورد" شیطان" برجان" شیخکان" سوگند
اگرچه دیر واگر دور زآن توست جهان
بر این یقینم و برآن نموده ام دل بند
و زین رهست که در ژرفنای اندوهان
سرودِ وحشی من شادیانه گشته بلند
رسد زمانه ی رادی و فصل پیروزی
در آن زمانه که زحمتکشان به خود گویند
به قید پادشهان پلید هان تا کی؟
به بند شحنه و شیخ پلیدتر تا چند؟
که شاه همره شیخ است و شیخ مانده ز شاه
و هر دوشان ز نژاد و تبار اهرمنند
سپس به تارک غارتگران خون آشام
چو کهکشانی از خشم منفجر گردند
خوشا! سرود مسلسل بدست کارگران!
که قصه ها بسراید ز رنجِ "بیل" و"سرند"
ز درد"تیشه" و"خیش" و زکین" چکش"
و"پتک"
ز رنج"مته" و"داس" و"تبر" پیام"کلند"*
خوشا زمانی کو، کارگر سپهر سازد
ستبرسینه ی خود همچوصخره های"سهند"
خوشا زمانی کو خشمگین به هم شورد
به پیش تازد زآن پس چو تازش"اروند"
*کلند- کلنگ
سرود خوان، سرکش، ستیزه جو، یک صف
چنانکه آهن و پولادِ یافته پیوند
ضمیرها همه سرشارِ نورِ آگاهی
و برمسلسل خود دست آهنین فشرند
درفش رزم به چرخش فراز جبهه ی کار
چنانکه قوس قزح بر فراز چرخِ بلند
خوشا زمانی کز بانگ رزم رنجبران
ستمگران جهان همچو بید بن لرزند
خوشا زمانی کاین زادگان رنج تبار
چو موج ها بخروشند و پرطپش غرند
سرودِ خود بخروشند همچنان تندر
درآنزمان که به دشمن شراره ها بارند
ز طاق نصرتِ رنگین مرا گذاری نیست
به بانگِ چنگِ خوش آهنگ و دودِ عود و سپند
سقوط سلطه ی غارت هماره خون طلبد
به رزمِ شاهِ کژآیین و شیخ پرترفند
نه شاه خواهم، نی شیخ، نی جهانخواره
به گورجمله بهل خشت را به خشت نهند
***
چنین نوشته زمان سرگذشت نسل ترا
اگر به چشم بصیرت دمی برآن نگرند
برزیر پای تو رامست توسن تاریخ
تو آوری سر تاریخ را به زیر کمند
از آن توست جهان گرچه باز اهرمنان
به جان تو برسانند صد هزار گزند
ازآن توست جهان اینت ، آخرین پیغام
زنایِ پر طپش روزگارِقانونمند
-ستمکشان جهان سازمان و همرزمی
یگانه راه رهاﺌﯽ زغارتست و ز بند
10\9\ 1362
خــزانی
به برگریزِ خزان می روم به یادِ شمایان
که رفته اید یکایک به جستجوی بهاران
نشسته مِه به ره انبوه و دل نشسته به اندوه
سکوت می گذرد خسته در تمامِ بیابان
دلم گرفته عزیزان در این غروبِ غماور
خدایرا بدرآﺌﯿدم از سراچه ی پنهان
که نعره ام بدراند حریمِ غمگنِ پاﺌﯿز
که خنده بشکفدم بر لب و ستاره به چشمان
چه روزها سپری گشت و نغمه ای نسرودم
مگرکه مرثیه ی غم به شامِ تار غریبان
وز آن فسرده سرودم کسان به رنج وچه سازم
که سرخ گل نشکوفد به برف ریز زمستان
رهاﺌﯿم نبود زین غمان سرخ و شررخیز
که در نهان سرای تنم خانه کرد است چنان جان
مگر که ره سپرم آنچنان که راه سپردید
شما براه بهاران و من به راهِ شمایان
28\ آذرماه\ 1362
سرود شکستگان
با
دیدن تصویرفلسطینیان در تلویزیون
هنگام
ترک تریپولی
براین صخره های ستبرِ سرد
ژنده ایم و گرسنه
زخ خورده ایم و خسته
ودل شکسته تر از ماهِ زنگ خورده ی بیماری
که درآسمان کوتاه شب می گذرد
و بر کرانه ای دور دست
رخساره شکسته وسالخورد خویش را
درآبهای راکد نیزاری خموش
غمگنانه می نگرد
.... ولیک
بگذار تا شیپورها
تیغ الماسگونِ آهنگ موعود را در قلب شب بدرخشند
پس آنگاه بی هیچ تردید
خواهی شنید سرودهامان را
در طوفان پیچنده ی آتش و باروت
ونشانی خشم حقیقت"آینده ی پیروزمند" را
در شلیک هامان
برپیشانی"واقعیت رونده ی مغلوب"
خواهی دید
***
تردید مدار
قلب های خورشیدی ما
تا بازوان خلق را به گردش درآورد
درپس سینه های نیرومند زخم دارمان
گرم
می طپد
3\ دیماه\ 132
عشــق دیــرمان
پیر می شوم، پیر می شوم، تا جوان شود تا جوان شود
می شوم نهان، می شوم نهان، تا عیان شود، تا عیان شود
می زنم ورا، حلقه ها به در، هر شبانگهی، تا دم سحر
تا ز روزنی سر کند بدر، آه... اگر کند وآن زمان شود*
دلبر منست، از دیار جان، ترک و کٌرد و ل، فارس ترکمان
هرکجا روم هرکران شوم، پیش دیده ی من عیان شود
خرد بود و من پروریدمش، عاشقش شدم برگزیدیمش
داستان من با بتی چنین، تا زمانه ی باستان شود
می خورد مرا خون وای عجب، دوست دارمش دوست دارمش
کاشکی تیر نگاه او، سوی قلب من از کمان شود
فانی ام من و باقی ست او، باده نوشم و ساقی ست او
هان بنه بهر کوی و برزنی، شرح عشق من داستان شود
* شود: فرا رسد، بیاید
بیشمار عاشق و رابود، لیک این دعا بر لبم رود
کاش کوی او، ای خدای من، چون قیامت از عاشقان شود
گل فشان شوم گل فشان کنم، پر زنعره کون و مکان کنم
تن را کنم ترک جان کنم، جان به مقدمش رایگان شود
گر گذر کند در کویر خشک، پر زگٌل شود هر کرانه ای
ور نباشد او ور نیاید او، نو بهار هم، چون خزان شود
ما قلندر و مست و سرخوشیم، جام خود به کوی تو در کشیم
بی تودرغم درد وآتشیم، گو که بی تو عالم نوان شود(2)
عشق ما توﺌﯽ شور ما توﺌﯽ، نار ما توﺌﯽ نورما ﺌﯽ
سوگ ما توﺌﯽ سورما توﺌﯽ، در ره تو
ایکاش جان شود(3)
"انقلاب" ای عشقِ دیرمان، در رگان ما جاودان بخوان
عاشقانه چونان قلندران، تا که تیرگی از میان شود
1\10\ 1362
*نوان: لرزان، افسرده
*مضمون یکی از اشعار مولوی
نار توﺌﯽ نورتوﺌﯽ.... الخ
صفحه 114
تــجــــربـــه
گیاه
روﺌﯿدن را تجربه می کند
صخره، صاعقه را
خاک، باران را
وجهان
پیچنده و خیزان زندگی را می آزماید
با ضربانِ نبضِ ستاره ای در دور دست
با طپش قلبِ ستبرِ کوه در سینه ی پالوده ی دشت
ودر مویرگ های آلوده ی شهرها
با آهنگ قلبهای کوچک ما
***
آذرخشِ حقیقت از استخوان سپید یارانم از خاک بر می آید
و بر مردمک خشمگین ابر تیره می درخشد
و من
سیرابم از یقینی شهامت آفرین
و نمی هراسم از خفتنی جاودان در اعماق حفره ای بی آفتاب و بی ماهتاب
که آوازِ رود
و سرود یاغیان را در آن راهی نیست
زنده ام من بر این دم
براین تکه از اندام خونالودِ تاریخ
که در ضربات مداوم دیروز و فردا بریده می شود
و در ابدیتی هراس آور
به پرواز در می آید
زنده ام من
با چشمانی رقصنده برآفتاب
واندیشه ای که چالاک برابرها می آویزد
و به نوسان درمی آید برانحنای عظیم گذشته وآینده
وعمرخویش را
چنان بر دندانه های روزگار می گذرانم
که ولگردی گستاخ
دانه های زرین خوشه ای انگور را یکایک بر دندان بگذراند
و بدینگونه خویش را به زندگی می سپارم
و بدینگونه لبان من
که غم های درخشان و شادی های تاریک مرا
در شهرهای دود آلود چنان می خواند
که بر راههای خلوت
با اولین بوسه ی مرگ غبار خواهد شد
و برخاک وآفتاب خواهد ریخت
در برابر چشمان حیرت زده ی مرگ.
***
مردی خواهد گذشت
مردی با سرودی عاشقانه در نیمروزی گرم خواهد گذشت
مردی از خم جاده و از سایه ی تاریکِ بلوط کهنسال
خواهد گذشت
مردی با ساق هاﺌﯽ نیرومند و نگاهی درخشان
خواهد گذشت
مردی خواهد گذشت و خستگی نیمروز آوارگی را
در گندمزار خواهد خفت
و من
چون قطره ای اشک از سنبله ی گندم بر موهایش خواهم چکید
در جمجمه اش فرو خواهم شد
ازچشمان او آفتاب را وجهان را خواهم نگریست
وخویش را در تجربه ی او باز خواهم یافت
درجهانی پیچیده و خیزان که زندگی را می آزماید
با ضربان قلب ستبرِ کوه
و با آهنگ قلب های کوچک ما
8\ دیماه\ 1362
صفحه 117
در جستــجو
به جستجوی تو در اشک
به جستجوی تو در خون
به جستجوی تو در شهر
کوه، جنگل، دشت
به جستجوی تو ای انقلاب
به جستجوی تو ای آفتاب
می جنگیم
8\ دیماه\ 1362
گـــــفـتـگو
-این سال ها سیاه ترین سال هاست
در قرن های تیره وخونین این دیار
-اما این نسل نیز دلیرترین است
درعرصه ی مهیب ترین رزمِ.
روزگار.
14\ دیماه\ 1362
شهربانان حقیقت!؟
با سرودی اخمناک
وکلیدی رؤیاﺌﯽ که دروازه های ناگشوده را خواهد گشود!
از راهگذار اجساد خونین و سوخته
می گذرند
شهربانانِ حقیقت!
***
با محوری از واژگان مغرور
وانقلابی که درهذیان
بر مدار لغات می چرخد
می گذرند
شهربانان حقیقت.
***
غمی بزرگ
لب خنده ای
تلخ
سکه ای
وجامی لبریز از حقیقتِ ناب!
وسیگاری دودناک
با جرقه های روشن و معطر تنباکو
ومشتی واژه
که اگر نه چونان شبنم برکاکل های خاک آلود
وپیشانی های تبدار و خونین
نثار
مشتی خر مٌهره برگردن روسپی فراموشکارِ روزگار
و یا آنکو را که در انتظار سک های تو
در پیاده روی تاری
جرقه هیا درخشان سیگار ترا می نگرد
سزاوار
***
-نه!
(دشنام مرا باد
وخشم)
در برابر عریانیی حقیقتِ بی آزرمِ شما چشم فرو می بندم
و دردهلیزهای شقیقه های خویش
فرو می شوم
و به تماشا می ایستم
با سرود و خشم و ستایش
آنچه را که
با سرودی اخمناک ازآن گذشتید.
13\ دی ماه\ 1362
صــخــره هــا
بر این سرزمین
با اسبان بریده یال گسسته عنانِ
خون وجنون
نخواهید تاخت
به آسان.
صخره های مقاومت
رویانند چونانکه جنگل
در هر گام
صخره هاﺌﯽ به سختیِ
"مجاهدان"
16\ دیماه\ 1362
سٌـنت
با
یاد مجاهد کبیراحمد رضاﺌﯽ
درحلقه ی محاصره درآخرین زمان
غرید زیرلب:
با ضدخلق رسم و ره پیشتاز نیست
جز رزمِ بی درنگ
تا واپسین دقیقه، تا آخرین فشنگ
آنگاه...
هیچ نپاﺌﯿد
دستی و
حلقه ای و
نفس های یک پلنگ
درچتر انفجار
با تکه های پیکر خونینش
با قطعه های وحشی پولادِ
داغ دار
هر تکه یک "مجاهد"
هر قطعه
یک "تفنگ"!
***
ای اولین
زآن روزگار-
هرانفجار در پی خود داشت انفجار
تا خلق ره بَرد
زآن"بهمن" خموش
درامتدادِ خونِ مجاهد به نوبهار
1\ بهمن\ 1362
درساعت بزرگ موعود
با
شنیدن گزارشی از زندانهای خمینی پلید
ورذالت
های آخوندی جنایتکار در شیراز
ای آفتابِ شعله ور درد
ازآسمان بلا کشیده ام این خون گرفته خاک
بر من بتاب
پرعطشم کن
تا همچو سرب تفته بجوشم
وتشنه
تشنه
تشنه تر از دشت های خشکِ کویری
درساعت بزرگ موعود
در برق خشم وغرش ناقوس های سرخ
(کاندر دهان خلق به فریادند)
خون از گلوی "شیخ" و"شحنه"
بنوشم.
5\ بهمن\ 1362
مــوســی
-...نه!
آتش میان ظلمت پنهان نمی شود
"موسی" درون خاک-
اگرچند
دشمن ترا زما بستانَد
با یک گلوله یا که به یک رگبار.
(...گم کرده ایم ترا
درسال های روشن آینده
سردار بی مزار)
***
بعد از دو سال
وقتی مزار گمشده ات را
از خلق خویش نشان جستیم
گفتند:
-درسرزمین فتح
بر قله ی غرور ملت ایران
بر بام پرستاره ی خورشید انقلاب
درسایه های نور
"سردار"
خفته است.
2\بهمن ماه\ 1362
جبهۂ بزرگ انقلاب
یک تنیم،
با هزار...
صدهزار..
بیشمار دست
بیشمار چشم
یک آرمان و یک امید و یک نگاه و خشم
-گوش دار!
این صدای ماست
این صدای گام های ماست
این صدای جبهه ی بزرگ انقلاب توده هاست
این صدای ضرب پنجه های ما به روی قبضه ی
تفنگ هاست
درصفوف بی کران
بی امان
تا زمان فتح-یا زمان مرگ
تا که نظم کهنه را به شعله در کشیم و برکتاب سرنوشت خویش
طرح و نقشه ای دگر کشیم
به پیش می رویم
25\ دی تا بهم ماه\ 1362
لبـخـند گمـشده
درغمم زین همه اندوه که چون ابری تار
سایه افکنده به رخسارِ کسان
درغمم زین همه اشک
که زند موج به چشم همه کس
و به رخسار فرو می ریزد
درغمم زین همه آوای غم آور که زهر کوی وسرا می خیزد
***
درخم کوچه
نمی خیزد گلبانگی
...آه
کس نمی خندد در تنگی مرگ آورِ این شامِ سیاه
کسی آواز نمی خواند دیگر
ای، ای شادی گمگشته رهِ خانه ی تو
زکجا می گذرد
زکدامین رهِ پٌرخوف وخطر
که به جان خیزم و سوی تو شوم راهسپر
آه...
ای لبخندِ شاد و بزرگ
به کجاﺌﯽ
که ترا
برلبانِ همگان سهم کنم.
20\بهمن ماه\ 1362
کــار مــــزد
به
برادر مجاهد "عباس داوری"
-نگاه کن
میان ابر و باد وآسمان
زمینِ خون و خیش پتک وداس خورده را
که در میانِ دست هایِ پرتوان و با شکوه"کارگر"
چو گوهری بزرگ
می درخشد و تراش می خورد
**
-نگاه کن...!
-نگاه کن...
درامتدادِ قرن ها و سال ها وماهها
واشک ها و رنج ها وآه ها!
زضرب بی امانِ بازوانِ آهنینِ "کارگر"
وقطره های خون وجویباری ازعرق
که گرم و
چکه چکه
می تراود از جبینِ کارگر
به روی کوهها ودشت ها و خانه ها
وژرفنایِ تیره ی معادن و بسیطِ کشتزارها و کارخانه ها
چگونه شسته می شود زمین
وشکل می پذیرد و زچرک پاک می شود
و می درخشد و به پیش می رود به روی رود خون کارگر
زعصر سنگ تا زمانه ای که این جهان چو حلقه ای گرانبها تلالو افکند
به دست پرصلابت و مقدس بشر.
**
-نگاه کن، جدا ز رنج وکار
به رهگذار قرن های بیکرنه ای که رفته است و می رود
وگشته است ومی شود نهان
به پیش روی و پشت سر
جهان چرک و تیره وچروک خورده وعقیم را.
از این نمط
به ژرفنای تیره ی هراس ریز و مرگ خیز قرن ها
سرود ما جز این نبود و نیست:
جهان ازآن ماست
واین زمین که سکه ایست بیکرانه و بزرگ
وضرب خورده درگذار روزگار
با نقوش رنج کار
بهای رنج وکارمزد بازوان ماست
جهان ازآن ماست.
23\ بهمن\ 1362
درسـتایـش زنـدگی
بی اشک
بی تبسم
آرام و بی هراس-بی نگرانی
از بادهای سرد که می توفد
سرنیزه هایِ لخت که می جوید
وپنجه ی درنده ی گرسنگی
درخاک های زرد
برگرده هایِ استخوانی و سرد وسپیدشان
درگورهایِ خامشِ خود آرمیده اند،
...آرام
.......مردگان
**
با قطره اشکی درچشم
با خنده ای شکسته به لب ها
برگورها ستاره
آواره و گرسنه و ترسانم
و بادهایِ سردِ زمستانی، می توفد
براستخوان وجانِ تب آلودم
و قلب من
با ضربه هایِ وحشی و نیرومندش
آهنگِ پرستایشِ خود را
درپیشگاه تو
ای زندگی،
می کوبد.
24\ بهمن ماه\ 1362
مـاهیــت
از تیغه ی تبر-
مطلب رحم هیچگاه
کارِ وی ای رفیق-
سپیدار کشتن است!
تا هست
می گشاید برهر درخت دست
کور است وگول وساقه زن و بیخ برکن است
تیغش اگر شکستی و بازوش سوختی
آنگه بسیط جنگل-
از بیمش ایمن است.
24\ بهمن ماه\ 1362
انقـــلاب
نبود و نیست مرا انقلاب همچو سراب
رسد ز راه و شود نقش شحنه نقشِ برآب
نه هیچ بانگی از غیب، داده امیدم
نه رازآمدنش جسته ام به هیچ کتاب
ولیک دانم زآفاق خشم ملت من
وز آن کران که کند آذرخش پا به رکاب
به صبحگاهی خونین گشاده خواهد گشت
فراز میهن من بالهای سرخ عقاب
سراب نیست مرا! می رسد سپیده دمی
که انقلاب دهد برخروش خلق جواب
از این نمط که "فقیهان" شهر سر مستند
ز خونِ گرم ستمدیدگان نه باده ی ناب
از این نمط که در این سرزمین دود آلود
ربوده درد و سیه کاری از ضعیفان تاب
زتیغ ظلم کسی را امان نمانده دگر
حیات گشته حبابی روانه بر سرآب
نه آنکه رفته ورا آفتاب عمر به شیب
نه آنکه جسته درآغازعمر ره به شباب
درند پرده ی ناموس خلق شحنه و شیخ
به نامِ شرع وخدا و به حکم کار ثواب!!
ولیک خون به دوچشم آورند از سر خشم
اگر شود سر موﺌﯽ عیان ز زیر حجاب!!
شکسته زچنگ و گسسته ز عود پود فقیه
ولیک چنگ نموده به خون خلق خضاب
از این نمط رسد آندم که مردمان یکسر
روان شوند به سوی سرای او به شتاب
چو رعد نعره برآرند در سرای فقیه
که خیز چونکه فراز آمده ست روز حساب
برون کشند مر این سالخورده دیوان را
که عمر خود سپری کرده ان همچو غراب
نهند برسرشان پوزبند و خشماگین
کشان کشان بکشانندشان بزیر طناب
خوشا دمی که مر این کژدمان زهرآگین
میان حلقه ی آتش فتند در تب وتاب
خوشا دمی که بگوید به تیغ تیز، نیام
سَرایِ خویش از این پس به نای شحنه بیاب
نیام جای تو نی، شو برهنه گاهِ قیام
بزیر پرتوِ خورشیدِ خشمِ خلق بتاب
صفیر زن به فضا چست وحشی وچالاک
در این میانه تو هم سهم خویش را دریاب
به نغمه هایِ ظفرمندِ چنگ عاصی وعود
بخوان سرود: نبود انقلاب خواب و سراب
24\ بهمن\ 1362
شــعر آفـــتاب
آنسان که می گشاید،
رو سویِ آفتاب
بر بادها
بر اوج
پر و بالِ خود عقاب
باید گشود بال و پرِشعرِ خویش را
در رزم روزگار
به توفانی انقلاب
25\ بهمن ماه\1362
منظومه: " بدرود....!"
به
تمامی کودکانی که در زندانها، پایگاه ههای انقلاب
و
در تبعید زاده شدند.
و
به پسرم "امیر"
"
طریق تو دریاست و راه ههای تو درآبهای روان"
(مزامیر-
مزمور هفتاد وهفت)
(1)
بر برکه یِ زلالِ چشمانت
"
نور"
درهوای غوطه زدن
فرود آمد
و برپلک هایت شکست و
بازگشت!.
....... با چشمانی فروبسته
سری مرطوب وکرک آلود
وگام هایی مخملین
...........آمدی
و هوای سرزمینِ ما
" زمین"
که چون خیمه یِ "ترکمانی" تنها
درکرانی ازغبارینه که کشانی گمشده
برنقشه یِ قدیمیِ جزایرِ ناخدای سالخورده یِ جهان "خدا"
برپاست
معبری ناشناس یافت
و بردو گلبرگِ ارغوانی کوچک
لغزید
و
جاری شد
و دنیا
دنیا
.......
دنیای ما آدمیانِ سالخوردِ خردسالِ خرابِ خسته!:
(ساکنان قدیمی خاک)
دهانش را فراگوش تو آورد
و درگوش های گلی رنگِ تو بانگ زد:
"
آها!!!...ی!"
"
....می شنوی "
..... وآنگاه با لذت چشمانش را فروبست
و صدای خویش را
(
برپرده های شفافِ گوش های تو لغزان)
با گوش های تو
شنید
" آها!!!..... ی!"
".... می شنوی".
وخندید و تو
بدنیا آمدی.
(2)
تو...
بدنیا آمدی
به هنگامی که در سرزمینت
برتمامی باروها
سرودِ مرگ را به افتخارِ مردگان درشیپورهای خونین می دمند
و قاتلانِ عقیم
درهمه جا زندگی را چونان
مجرمی گریزپای به تعقیب
برخاسته اند
به هنگامی که مردگان
از آسمان فرو ریزان
واز زمین رویان
با اسکت هایی شکسته
با چشمانی ترکیده و مذاب
عضلاتی تکه تکه
مغزهایی بیرون ریخته و بخارآلود
واحشایی دریده که در میان پاهاشان به نوسان است
ازهرکران باز می
گردند
درسنبلستان سپیدِ" زندگی" می چرخد
و " نان" و" آفتاب"
و دلیرترین و زیباترین زنان و مردانِ سرزمین ترا
به غارت می
برند
به فرمانِ
" مرگ"
(3)
و تو
.... آمدی
به فرمانِ "زندگی"
به هنگامی که زمان درکارِ ساختنِ
سرودی دیگرست
و من
دراستخوانهایم شکفتم
بدانگونه که درختی عریان وفسرده درگرمای آغوشِ "بهار"
و پیچید درخونم
عطرِ آن پیچکِ دلارامِ نازک اندام
که هربهار
سینه برساقِ سیبِ خانه ی
قدیمی مان می سایید
تو آمدی
وجانم فراخی یافت وگوشتم
عطرآگین گشت
وشکفتم در خویش
چونان نخلی تنها که درکویر بشکفد
و از گرده اش" دمیدی*" بردمد
به
شبانگاه
و در روشنای
ستارگان
( که چون خوشه های آبدار و
درخشان تاک از آسمان)
آویخته اند
و با آهنگِ هی های باد سرگشته ای که بدنبالِ اشترانِ خموش
ره می سپرد
شکفتم...
من براین" خاک"
این خاک نفرین شده
که چون یتیمی حرام زاده در
دامانِ ابدیت رها شده!
و در زیر این "
آسمان"
که درهای " اجابت"
را فرو بسته
وشکسته پاره های نفرین ها و دعاهای خرد شده و ناپذیرفته را
چون تگر
گِ مرگ فرو می بارد
شکفتم
بدانگونه که خدا درآغازینِ شبِ خلقت
درخود و درجهان
شکفت
و"
نامتناهی" را
در"
متناهی"
دمید، در زبان کویرنشینان درخت خرمای کوچکی که از کنار درخت خرمای کهنسال می
روید و با مرگ درخت کهن خود جای او را می گیرد.
به ودیعت نهاد
وبدانگونه که
"شیطان"
درآغازین شبِ آوارگی وعصیان
درانسان.
....شکفتم
وتو
چون جوباری لغزنده
ولرزنده وهراسان
از اعماق ناشناخته
به سوی آفتاب ره گشودی
و بر زندگی
جاری شدی.
(4)
درانتظارِ تو بر درگاهِ کسی ایستاده است
درانتظارِ تو بر درگاه کسی ایستاده است
درانتظار تو
تو که خونِ مرا درجوبار فیروزه ای رگانت داری
( که زندگی و مرگ را درآزادی
وآوارگی می طلبم
با ترانه ای برلب
که با زنجیره ی کلماتش
آسمان و زمین را
زنجیر بر گرده کشم)
و نگاهِ " مادرت" را
که دلیرست و مهربان
و دستانِ کوتاه و نیرومند" پدربزرگت" را
که آنچنان که به
نوازش نخل ها وگندمزاران
می پرداخت
فرزندان
دهگانه اش را نیز می نواخت
و نامِ "عموی" کوچکت را
که در زیرچشمانِ زرد و وحشی خورشیدِ تفته ی تابستان
بر دار سرد گشت
به هنگامی که درخونش سرود و طوفان داشت
و براستخوانهایش جوانی وعشق
با بانگِ چنگ خوش آهنگِ " ناهید"
کف آلوده می تاخت.
و رفت وچون طرحی گذرا برامواج سهمگین اقیانوس
محوشد
و به آبها پیوست
واز او
سوزی ماند
و "سازی"
برجگرگاهِ مادر
و برلبان من
و نامی نیز از بهر تو
از بهر تو که هم اکنون چون سٌحره کوچکی بر دست های تیره ی من می لولی
وطرحِ زاویه ی شاخک های زردِ ساعت قدیمی من
گذشت سه دقیقه ازعمرت را نشانگرست
وچون سوت سوتکی ناهنجار فریاد می کنی.
.................
این
....گذشته ی توست
بخاطرسپار
که زندگی عجولانه بر درگاه به انتظار ایستاده است
و سلام وبدرود را مجالی نیست
این گذشته ی توست
بخاطر سپار
واز این فزونتر را در قفا در امواج و بر رودها بجوی
که همه چیز
( اگرنه با معیار ابتذال نسب نامه ی" شاهان و"شیخان" )
مه آلود است
درپشت سر
همه چیز
مه آلودست
(5)
واینک !
بشنو !
پیامِ بدرود را
!
پیامِ بدرود را
(میراثی از من)
و بنگر:
پشتِ این پنجره با شیشه های بزرگش
آسمان ماست
با تکه ابری که برموج های آرام و آبی رنگ پاروزنان بسوی خورشید
می گذرد
بعد از این بسیارش خواهی دید!
واگر چه نه این ابر
و نه این آسمان،
زاده گانشان را،
[بدانگونه که پدران ما پدرانشان
و نیاکان ما نیاکانشان را نظاره کردند
و در زیرِ این سرپوش عظیمِ شگفت
زیستند
عشق ورزیدند
جنگیدند
وخفتند و
در ما جاری شدند.]
با گونه گون رنگ هاشان
در سپیده دم
و به گاهی که ستاره می دمد
با تندر وآذرخشانش
و با بارانهاش
(که خوشست تموج گیسوانِ زلال و وحشی اش
بردوش های گرم و برهنه ی ما
هنگام که درکوهسار راه می پوییم و درغرش رعد و درخشِ آذرخش
سیبی سرخ وآبدار و درشت را بر زبان و دندان
می خاییم ]
با آفتابش
و با ظلماتش
که درجمجمه های ما چون هذیان می چرخد
و برپل های خیس
چون سالخورده مستان
به نیمه شبان زمستانی می رقصد.
........
........ و در زیر پنجره
زمین ماست
این دریای اشک ها
با طوفانهاش
که عجز و بردباری وتمنا را هرگز نمی آموزند
و بیزار و بی رحم با مشت پولادینشان تمامی درهای بسته را خرد می کنند
و برنفس های گندیده
وهواهای مرده می تازند
(بیاموز ازطوفان!)
..... زمین ماست ،
این-
دریای بیکرانه ی اشک
و بازوی غرور انگیز انسان که می کوبد برلجه ها
به رزم
زمین ماست
با کوهساران وجنگل ها
با ستارگان وخدایی در فرازها
وشیطانی
در فرود
وانسان که این همه را درخویش دارد!
-بنگر
بازکن چشمانت را
بر این حبابِ مدورِ رنج
وبشنو
سمفونی زجرآور زنجیرها را
در زندان ها و روسپی خانه هایی که درهر کرانه ای
چون لانه ی موریانه
برخاک طبله کرده اند
بنگرخاک را
وانسان را
مردان و زنانی را آنچنان عظیم
که پیمانه ی حقیرِ زمان گنجای پذرفتن آنان را ندارد
واز این رو
درسایه ی غول آسای " انسانیت عادی"
در مرگ می زیند
و می میرند
-بنگر-
سرای خود را
اینک در زیر گام های من
و زمانی دیگرچون طبلی عظیم در زیرگام های تو
( دوچوب چالاکِ کوبان برطبل
که مارش زندگی ترا خواهد نواخت)
به گاهی که شاید من به آبها پیوسته باشم
وگام هایم تنها توانِ لغزیدن
بر راههای مه آلودِ خاطرات تو را داشته باشد
-بنگر
بنگر
زمین را
با شهرهای عظیم
که در زیرپل های مکرر خانه هایش
عظیم ترین رودِ پاکی ها و پلیدی ها
با قطراتش
هر قطره یک انسان
جاریست.
...... و تو نیز
هم اکنون
فروچکیده ای
جاری شده ای
و می گذری
در این رود!.
(6)
با سرودی به ستایش
ترا با بازوان، افراشته ام
به سوی زندگی،
به پیش می روم:
-نور از سپیده فوران می کند
ظلمت از شب
و زندگی
از زندگی
جهان و من تنی یگانه ایم
پس مرگ چیست؟
و زندگی کدامست؟
..........
........بدینگونه
ترا درآغوش می افشرم
و از زندگی
در زندگی
به سوی زندگی گام بر می دارم
تا ترا به او سپارم
و تو
اینک
باز کن
بازکن چشمانت را
و بنگر زندگی را
این دیو فرشته قلبِ خشنِ پر عطوفت را
این مرد را
که به مهارتِ کولیان دشنه در دستانش رام است
و به ظرافت عاشقان
سربرسینه ی ساز می نهد و درپرده های اشک
انگشتان ظریفش را برسیم ها می لغزاند
و پرده در پرده می نوازد.
..... این مرد!
با حنجره ای برای خروشیدن خشن ترین سرودها
و زمزمه ی
لطیف ترینِ نغمه ها
بازکن
دیدگانت را
و بنگر زندگی را
با موهایی زبربرفکی آهنین و با صلابت
با گیسوان انبوه و مواج
با بازوان آهنگران وپنجه های گرده دار قایقرانان
با نگاه زمزمه گر زنان
با اندیشه ی پیامبران
و با گام های ولگردانِ آواره به نیمه شان،
درکوچه های غربت.
بربالاپوش خلقان اوغبارتمامی راهها نشسته
سیگاری دودناک در میان دندان های سپیدش
جرقه می زند
درجیبی مکاتیب تمامی رسولان را دارد
و درجیب دیگر
مکتوب های تمامی ملحدان را
آشنای رمزآلودی
که همسایه ی خانه ی بزرگ خداست
وگهگاه نیز درغروب های غماور
به میهمانی به کلبه ی کوچکِ شیطان می رود
پنجره را برآفاق می گشاید
و با نیشخند و دشنام
مستانه فرشتگان سپید را می رنجاند و می رماند
مردی که خوب می خندد
خوب می گرید
وبدانگونه که بایسته است می جنگد
برای نان وعشق وآفتاب
و می میرد
و بر می خیزد
(از او بیآموز)
........
.............از او بیآموز
درهیأت مردی، زنی
آلوده ای
پاکدامنی
نومیدی یا امیدواری
از او بیاموز
به گونه ای ابری که پاروزنان می گذرد
ومگسی
که برقاب پنجره درامتداد ابرها، خود را بر، ابر می بیند
وبرآسمان فرمانروا می داند
وبراو دیده گشای
براین جنگل مرموزِ درهم رنگینی که درآفاق مه آلود خدا و شیطان
شاخ وبال گسترده است
براین دریای ستایش انگیز بی هراسِ هراس آور
گوش دار!
وتن سپار
غرش سمفونی عظیم او را
که مرگ را
می گریزاند
.... و با این همه بخاطرسپار و بیاد آر
که بگاهِ مرگ آوری
آنچنان دیگرگون دوزخی شعله ور
با بیشمار استخوان های سرو وصنوبر
برخواهد افروخت
که پلک هایت خواهد سوخت
وچشمانت ذوب خواهد شد
به گاهی که بازوانِ دریایی خود را
با نیروی خدا !
و با خشم شیطان!
به مرگ آوری
برمی افروزد.
(7)
ترا
بربازوان افراشته ام به زندگی می سپارم
و....
بگونه ی شیری نیمگرم
دربٌنِ دندانهایت
به گونه ی حباب های نامریی هوا
درسینه کوچکت
و به گونه ی آهی نرم و رضایت آمیز
زندگی
در تو می گذرد
و ترا درآغوش می افشرد
......
بوی خطر
چونانکه عطربا خنجر
فضا را می انبارد
از اولین لحظات.
مادرت...
با چشمانی پرهراس
چونان پرنده ای که جوجه ی کوچک کرک آلودش را در پنجه ی پلنگی بنگرد
ترا درآغوش می افشرد
و تو درآغوش او
اینک جدا از او وانگشتان نازکش
با عظیم ترین فاصله از او
شگفتا !
برپنجه های درشتِ زندگی می لولی.
چونانکه آفتاب
با خاک
چونانکه علف، با نسیم
وچونانکه ذرت زار
با مهتاب-
زندگی خموشانه سخن می گوید
وترا برپنجه های غول آسایش که بوی آهن گرم ازآن می تراود
می چرخاند
وصدای خنده اش
(چونانکه رعدی در دوردست)
درفضا می پیچد
زندگی می خندد
با تبسمی برلبان من
مادرت-و دیگران
پاهای عظیمش را درپوتین های پر میخ
که برآن ابر وگلسنگ،
ولای و دود خشکیده است
به حرکت در می آورد
برقی چشمانش را روشن می کند
بدنبال چیزی جیب هایش را می کاود
دستی تکان می دهد
و می گوید
" خٌب بدرود !"
و بیرون می رود
به هنگامی که تو برشانه های غول آسایش چون شاخه ای علف
برقله های عظیم می لرزی
..... با تو
گامی چند به بدرقه
می شتابم
و زندگی پا به راه می نهد زمزمه کنان
با پایی برخاک
و سری درابرها-
می خواند
می خواند
می خواند زندگی
چنین می خواند
با سیگاری نیم سوخته برلب و اشکی وبرق انتقامی درچشم
درچشم های من
درچشم های تو
و تو برشانه هایش
می خواند
می خواند
می خواند زندگی:
-خواهمش پرورد
تجربه خواهم کرد با او یکبار دیگر کودکی را
درکوچه ها خواهم دوید
با بادبادکی در دست
که خورشید درآسمان نیمروز بگاه خستگی
برآن خواهد خفت
وکبوتر
از آن دانه برخواهد چید بی که به زمینش نیاز باد
وسنگِ کودک همسایه
* * *
می خوانم با زندگی
به بدرقه ی تو و به هنگامی که از توجدا می شوم
اولین پیام وآخرین سرود خویش را
-گوش دار فرزندم
به گاهی که درآغوش من از من در می گذری
مهراس
برشانه های ستبر زندگی
او نیز مرا پرورد
و نیاکان مرا
ویاران مرا
(دارندگان خونی فساد ناپذیر)
آن کسان،
مردان و زنان دلاوری که هرگز به زانو درنیامدند
*
* *
می خواند
می خواند زندگی
به گاهی که ابر درگیسوان غبارآلودش می پیچد
وآذرخش برسینه اش می تازد
-با او
با او یکبار دیگر خواهم بالید
وعشق خواهم ورزید
و مستانه
با پیکری تبدار وگیسوانی خیس
درخم جاده های خلوت و در زیر باران بارنده ی مست
آواز خواهم خواند
با او یکبار دیگر حلقه برکوبه مسجد و میخانه خواهم کوفت
وخواهم خواند
سرودهای خدا
و ترانه های شیطان را.
می غرد زندگی
وجرقه می بارد از دندان هاش
وغرش موزیکیٍ هستی پرشور
بر می خیزد
می خوانم به بدرقه ات
هماواز با زندگی:
-مهراس
وبشنو سرود مرا
برشانه های بلندش ببال
وگوش دار
ما خود را اینک
درتو برافروخته ایم
برپله کانی از فردا
و مرگ را از مرزهای زندگانی خوش گریزانده ایم
چونانکه
خدایی
اهریمنی را !
واینک در تو
با تو
ابر وباد وآتش وخاک آغازین
و ما نیز درآن
.......
* * *
می خروشد
زندگی
چنین می خروشد:
-کسی چه می داند
با او یکبار دیگر خواهم جنگید
وشب های زندان و تنهایی را تجربه خواهم کرد
با او یکبار دیگر تیرباران خواهم شد
بردار خواهم رقصید
و در گوری گمنام
خواهم خفت
و با او
(مشت سنگینش را که بر آن قطرات عرق چون ستاره می درخشد
فرا می برد)
و می غرد)
چه کسی می داند
با او یکبار دیگرآتش برخواهم افروخت و در میدانها
سرود پیروزی تمام شکست خوردگان را
خواهم خروشید
با او
( برپیشانی اش خورشید شعله می کشد)
با او
گوگرد وفلزتمامی معادن را استخراج خواهم کرد
وپشت تمامی کوهها وجنگل ها
و در تمامی شهرها و روستاها
خواهم جنگید
( وقاه قاه می خندد)
***
می خوانم با او
می خوانم با آخرین نفس هام
-می بینی
انسانیت مغلوب
انسانیت مغضوب
انسانیت شکست خورده را که چگونه
می پوید
از ریسمان آبیرنگ رگ های نسل ها فرا می رود
واز تونل های تداوم استخوانها
بی مرگ می گذرد
(خدایی است انسان)
وبدینسان هشدار
هماره حرمت نیاکان را
تا پدران اولین
آتش
آب
خاک
وباد
و نیای اول
" خداوند"
که اینک تویی فرزند او
پاس دار
پاس دار
حتی
حرمت آن ابرهای آغازین را
که بگاه اندیشه
در ضمیرت می چرخند
وآن آتش نخستین را
که بگاه خشم وعشق
درخون تو خویش را بر می
افرازد
و....
(9)
.....من
....خسته ام!
زندگی درنگ نمی کند
و تو
رفته ای
به آوازی از دور دست ها
گوش فرا می دهم
و می گریم
سرود زندگی را
که می خواند:
-روزی از تمام میدان ها
به سوی تمام میدان ها
بازخواهم گشت
بالا پوشی از بهار به
شانه خواهم افکند،
و در نیمروزی عظیم و
درخشان
انسان
وطبیعت را
بر خواهم افراشت
روزی....
روزی....
روزی....
(10)
از من نشانی نیست!
از تو
نشانی نیست!
من آمده ام
من رفته ام
تو آمده ای
تو
رفته ای...!
صدایم در بیکرانگی
می پیچد
"ا....م....ی.....ر"
جوابی...
نمی آید .
.....
جوابی نمی آید
خسته
برخاک های ابدیت می نشینم
وچشم هایم را
فرو می بندم
سلام
وبدرود
ب درود.
از 2\ مهر\62
تا31\بهمن\62
قـــــفل
"
ما به کلید می اندیشیم،
هرکسی
در زندان به کلید می اندیشد"
(الیوت-
سرزمین ویران)
کِسی پرسید:
"چراغی هست آیا؟"
"چراغی هست آیا؟"
شعله ای برشد
....و نجواﺌﯽ میان تیرگی پیچید
"دژی جادوست این زندانِ بی دژخیم و زندانبان، وپرافسون
نگه کن!
خورده قفلی از درون بر در نه از بیرون
و این قفل هزاران ساله و زنگاری وفرسوده ره بسته ست
برطوفان و بر خورشید"
(...کی نالید)
و برامید.
نگاهِ بی فروغ وخسته ی زندانیان لغزید بردیوار و بر در
بار دیگر
سرد
کسی پرسید:
-کلیدی هستش آیا؟
-هست،..آری
-درکجا؟
درپیش پا
بنگر!
کلیدی هست
کلیدی هست کش نیروی دستانِ تمام بندیان را
چرخشش در قفل می باید
بکار آید
کلیدی هست،
دستی هست؟
دستی... هست؟...
اسفند ماه\ 1362
حکومت فقیهان
(1)
بر باور خلق و جامه ی قًدیسان
برخون خلاﺌق و بنام یزدان
باز آمد واینک بنگر کزجورش
شیطان به تعجب سرانگشت گزان
(2)
نان رفت و سرود وآفتاب و لبخند
تا رایت این" فقیهِ" درون گشت بلند
مرگ آمد واشک وغارت ونکبت و شب
نامردمی وجنون وجهل و ترفند
(3)
بنگر که چگونه"شیخ" خون می نوشد
مست است و زمستی اش، فزون می نوشد
یکباره نهاده پا به خمخانه ی ننگ
از رطلِ جنایت وخون می نوشد
(4)
ای سلسله جنبانِ جنون وهذیان
سرسلسله وچشم وچراغ"شیخان"!
(5)
این مرده مرده زار کز باده خون
مست است وکف آورده به لب همچو هَیون
ناپذرد پند می رود در رهِ مرگ
تا وقت نگون شدن- به هی های جنون
(6)
وقتی که وطن شود سراسر چون لوت
انباشته از سکوت وخون و تابوت
آنگاه"فقیه" شهرگیرد ره صلح
پرونده ی جنگ را گذارد مسکوت
(7)
تا هستی شیخ وشحنه را درگیرد
این آتش سوزنده مگر می میرد
از لٌجه ی خون خلق برخاسته است
تا خانه ی ضدخلق پر می گیرد
(8)
وای از سحری که خلق آزاد کند
زنجیز ز دست وپای خود باز کند
آنگاه رسد زمانه ی رجعتِ شیخ
باید که به سوی"ماه" پرواز کند
(9)
کو آنکه غمان ودرد ما را فهمید!
ما قسه بدیدیم جهان قصه شنید!
لیکن به فقیه ننگ ونفرین بارید
آنکو که شنید داستان یا که بدید!
(10)
این شام سیاه پی سیر خواهد شد
ایام اشک وخون به سر خواهد شد
ازبعد خلافتِ چنین"ضدبشر"
هنگام حکومت بشر خواهد شد!
اسفند ماه 1362
آواز کـولی ها
باد می رقصد میان دشت
ابر می تازد فراز کوه
ماه می آید برون از ابر
آخرین
-ماه زمستانی ست
در میان جنگل خاموش
می درخشد دراجاق کولیان آتش میان دود و خاکستر
مرد کولی می زند شیپور
با امیدی گنگ
با خیالی دور
پنجه ها برساز
می نوازد گرم
می کشد آوارگی ها را زدل آواز
پنجه های زن
تا بیاراید قفس
در میانِ ترکه های سبز ونازک گرم درآمد شدن با هرنفس
تا صبح!.
باد می رقصد میان هیمه های گرم
شعله ای سر می کشد پرسوز
کودک کولی می افرازد
بازوان نازکش را برفراز شعله های سرخ
-"آ ا ا ی می سوزی مرو نزدیک!"
می زند فریاد،
زن
کودک کولی ولی با گیسوان درهمش
(برشانه هایش گشته افشان چون علف های بیابانی)
بازوانش را می افروزد میان شعله های سرخ
(شعله می رقصد میان چشم هایش)
او زآتش ها می آموزد.
مرد کولی می نوازد باز
می کشد آوارگی ها را زدل آواز
همچنان، زن-
تا بیاراید قفس ازترکه های سبز ونازک تا سحرگاهان
(وز بهای آن بجوید نان)
گرم درکارست.
***
باد می رقصد میان دشت
ابر می تازد فراز کوه
ماه می لغزد میان ابر
در میان جنگل خاموش
می درخشد آتش اندر دود وخاکستر
شب گذشته از میانه-
کولیان آواز می خوانند
2\ اسفندماه\ 1362
قـلب عمــومی
وقتی که قلب من
تنها برای من نطپد
با من نخواهد مرد
بردار یا زآتش رگبار.
بگذار جانیان
این قلب خشمگین
این قلب پر زکین عمومی را،
بردارند
با نیزه ها بدرندش
بردارها بکشندش
برشعله ها
بسوزندش
یک سال
یک قرن
صدقرن
درحصارش اندازند-
....این قلب
این قلب پر زکین عمومی
این قلب جاودانه
پرشور وعاشقانه
خواهد طپید زنده تراز پیش
درسینه ی ستبر ملت من
بی مرگ.
2\ اسفندماه\ 1362
پیـــروزی
تابوت
تابوت
تابوت
تابوت
در زیر ابر تیره و رگبار اسفندی-
که می بارد
برشانه های خسته و فرتوت
از کوه
از دشت
از شهر
از ده
تا کوه
تا دشت
تا شهر
تا ده
تابوت
تابوت
تابوت
تابوت
برشانه های خسته وفرتوت
در زیر ابر تیره ورگبار اسفند که می بارد
5\ اسفندماه\1362
طـریق فقیهان
باید دگر ترانه نماند
آوازِ عاشقانه نماند
باید که چشمِ"هور" شود کور
جزظلمتِ شبانه نماند
دریای پٌرسرود بمیرد
موجی به بیکرانه نماند
باید که بیشه زار شود خشک
سوزد و زآن نشانه نماند
باید بهار رخ ننماید
برشاخه ها جوانه نماند
باید که ماه گردد خامش
مهتابِ آسمانه نماند
درهیچ خانه شمع نسوزد
در کومه ها زبانه نماند
آوخ چه گفتم! چونکه بباید
از بٌن بنا وخانه نماند
از بهرشیر و ببر کنامی
بهر پرنده لانه نماند
کس را هوایِ نانی، درسر
یا فکرِ آب و دانه نماند
لب خنده ها به چهره بخشکد
جز قلبِ خون فشانه نماند
باید که چنگ وعود بسوزند
تار و نی وچغانه نماند
یاید بجز صفیرِ گلوله
یا بانگ تازیانه نماند
باید به غیر زوزه ی کفتار
یا نعره ی سگانه نماند
برپا کنید دار که بایست
نجوای عاصیانه نماند
باید ز بهرِ توده ی ملت
جز تنگ وجز دهانه نماند
جنگ است جنگ رسم و رهم گر
یک سکه درخزانه نماند
گرکوچه ها ز کودک خالی
وآوازِ کودکانه نماند
درهر سرا پسرچو بخون خفت
اینک پدر روانه!، نماند!
از بعد مرپ تیره ی مردان
تا تیره ی زنانه نماند
باید شود روانه به مسلخ
تا بهر کس بهانه نماند
باید کسی ز" ترک" و"لر" و"فارس"
وز" کرد" و" ترکمانه" نماند
وز"مسلم" و"مسیحی" و"ترسا"
جز قصه وفسانه نماند
برزیگری وکارگری در
صحرا وکارخانه نماند
جز مار و مور وکژدم جرار
جز جغد و موریانه نماند
باید به غیر دوده ی"آخوند"
کس زنده در زمانه نماند
زیرا که زین طریق برون، آه!
از شحنگان نشانه نماند
اسفند ماه\ سال 1362
مـن زنـده ام هـنوز
در شب
سیاه ترین شب
براین ستاره که می غلطد
شرم آلود
در
ابرهایِ آه
دستم را
برقلبم
می افشارم
خون می چکد هنوز
با قطره های روشن نفرت.
بر این
ستاره...."آه، من زنده ام هنوز
در زخمم"
و می سرایم
شعرهایم را
در شب
سیاه ترین شب
براین ستاره که می غلطد
شرم آلود
در ابرهایِ
آه....
12\ اسفندماه\ 1362
در مــعبد بــهار!
ای بهار
ای بهار
ای بهار
بیقرار
بیقرار
بیقرار
ماههاست
سالهاست
قرنهاست
چشم بسته ایم
بر رهت به انتظار
چشم بسته ایم بر رهت به انتظار.
ای بهار
زنده مانده ایم
در نبرد و دود و درد
درشبان تار وسرد
وسرود پرشکوفه ی ترا که داده ای به مابیادگار
خوانده ایم
خوانده ایم
خوانده ایم
صبح تا به شام-هر کرانه هر گذر
برفراز دار
یا برابرگلوله های مرگبار.
-ای بهار
اشک ما
خون ما
جان ما به مقدمت نثار
کی بلند می شود ز راه تو غبار؟
ای بهار
ما به مقدم تو
تا سفر کنی به سرزمین ما
یک زمان مگر ز پا نشسته ایم؟
هر کران
به سردی و سیاهی شبان
همچو هیمه در تمامی اجاق ها شکسته ایم
ای بهار
سوختیم
سوختیم
سوختیم شعله وار.
***
-ای بهار
گوش دار
کز میان سبز نای بیشه زار
از فراز سنگ ها وصخره ها وقله ها
وژرفنای دره های کوهسار
از میان
دشت ها
شهرها
خانه ها وکارخانه ها و
کشتزار
از میان بیشمار حبس ها
(درنهان یا که آشکار)
می رسد سرود
می رسد سلام
می رسد درود
می رسد پیام:
-ای بهار
ای بهار
ای بهار
بیقرار
بیقرار
بیقرار
ماههاست
سالهاست
قرنهاست
چشم بسته ایم
بر رهت به انتظار
چشم بسته ایم بر رهت به انتظار
به انتظار
به انتظار
به انتظار
...............
..............
2\ اسفندماه\1362
"کتاب طالقانی" از این سری منتشر کرده است:
1-ما بیشمارانیم اسماعیل
وفا-یغماﺌﯽ
2- آواز تیز الماس کمال رفعت
صفاﺌﯽ
3-به پیشواز سپیده دکتر محمد قراﺌﯽ
4-از قبیله سبزپوشان م.
بارون
پشت جلد
هنر و ادبیات انقلاب
کتاب شعر(1)
بهاء 250 ریال
کتاب طالقانی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر